Abstrakt: |
Badanie zostało poświęcone zagadnieniu zmienności i współzależności przyrostów rocznych wysokości masy ciała w niektórych okresach ontogenezy. W badaniu uczestniczyło 6138 osób, w tym 3092 chłopców i 3046 dziewcząt w wieku od 6 do 16 lat. Badani uczęszczali do wszystkich typów szkół w Ostrowcu Świętokrzyskim. Za pomocą wzrostomierza (dokładność do 0,5 cm) obliczono wysokość ciała dzieci i młodzieży. Waga lekarska ważyła z dokładnością do 0,1 kg. Pomiar wysokości ciała wykonywano w godzinach przedpołudniowych. Roczny przyrost masy ciała i wysokości obliczano indywidualnie dla każdego badanego na podstawie dwóch pomiarów. Dla każdej grupy wiekowej wyliczono średnie arytmetyczne i odchylenia standardowe rocznych przyrostów wysokości i masy ciała, a także współczynniki korelacji między tempem ich wzrastania. Jak się okazało, pierwszy największy skok szkolny masy i wysokości ciała następuje zarówno u chłopców, jak i u dziewcząt między ósmym a dziewiątym rokiem życia. Skok pokwitaniowy wysokości i masy ciała następuje u chłopców w wieku od 13 do 14 lat, a u dziewcząt – między 10. a 11. rokiem życia w przypadku wysokości ciała, między 11. a 12. rokiem życia w przypadku masy ciała. Współzależność wystąpiła między tempem wzrastania masy i wysokości ciała a wiekiem – u obu płci, w przypadku skoku zarówno szkolnego, jak i pokwitaniowego. Wzrostowi wysokości ciała u obu płci towarzyszy zwykle przyrost masy ciała. Lepszym miernikiem okazał się wiek biologiczny uczniów (wysokość ciała) niż wiek kalendarzowy – wystąpiła zależność między tempem wzrastania wysokości ciała a aktualnym wzrostem. |