Abstrakt: |
Celem badania była charakterystyka uczniów szkoły mistrzostwa sportowego na poziomie ponadpodstawowym (LO) w zakresie wybranych wymiarów osobowości – ekstrawersja, neurotyczność, agresywność, temperamentu – siła pobudzenia, siła hamowania, równowaga procesów nerwowych i ich ruchliwość oraz inteligencji. Zamierzano odpowiedzieć na pytania: jaki jest poziom nasilenia wybranych wymiarów osobowości, temperamentu i inteligencji uczniów SMS; jakie są różnice w tym zakresie między uczniami klas sportowych i niesportowych; jakie jest zróżnicowanie w tych wymiarach w zależności od płci; czy kolejne roczniki młodzieży różnią się pod względem wybranych wymiarów; jakie są różnice w tym zakresie między uczniami SMS na poziomie ponadpodstawowym i studentami pierwszego roku AWF. Badaniem objęto uczniów klas I-III sportowych i niesportowych Liceum Ogólnokształcącego im. J. Kusocińskiego w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 10 Mistrzostwa Sportowego w Warszawie. Badaniem inteligencji objęto 209 uczniów rozpoczynających naukę w latach 1993-1996 (rocznik 1978-1981), badaniem osobowości – 187 uczniów klas pierwszych urodzonych w latach 1978-1990, badaniem temperamentu – 79 uczniów klas drugich urodzonych w latach 1978-1979 (16-17 lat), badaniem agresywności – 55 uczniów klas trzecich urodzonych w 1978 (wiek 17-18 lat). Zastosowano Inwentarz Osobowości MPI H.J. Eysencka w adaptacji M. Choynowskiego, Kwestionariusz Temperamentu KT J. Strelaua (druga wersja eksperymentalna, 134 pytania), Nastroje i humory A.H. Bussa i A. Durkee w adaptacji M. Choynowskiego, Test Matryc J.C. Ravena w wersji Standard. Badaną młodzież charakteryzował przeciętny poziom nasilenia większości uwzględnionych cech osobowości i temperamentu. W zakresie równowagi procesów nerwowych respondenci uzyskali wynik powyżej przeciętnej, w skali kłamstwa – zdecydowanie niższy wynik od przeciętnej. W teście inteligencji wyższe wyniki uzyskali uczniowie z klas niesportowych; cechował ich też wyższy poziom ogólnej agresywności, w podskalach różnice były nieistotne statystycznie; nie stwierdzono różnic w zakresie ekstrawersji. Analiza porównawcza wyników w zależności od płci wykazała silniejsze cechy neurotyczne u dziewcząt; w zakresie ekstrawersji i kłamstwa nie stwierdzono różnic; chłopcy okazali się wyraźnie bardziej skłonni do bójek i używania siły fizycznej, mniej rozdrażnieni i skłonni do wybuchów negatywnych emocji niż dziewczęta; nie stwierdzono różnic w poziomie agresywności; dziewczęta uzyskały niższe wyniki w skali pobudzenia. Odnotowano lepsze wyniki poziomu inteligencji u młodzieży z późniejszych roczników; pod względem innych analizowanych cech uczniowie z kolejnych roczników nie różnili się w sposób istotny. Studenci AWF prezentowali nieco niższy poziom ekstrawersji niż uczniowie; w skali neurotyczności i kłamstwa i wymiarach temperamentu wyniki były zbliżone; wśród wymiarów agresywności zauważono różnicę w zakresie negatywizmu, bardziej skłonni do biernego oporu i jawnego buntu okazali się studenci; różnice między studentami i uczniami były największe w przypadku wyników Inwentarza Osobowości MPI, który przeprowadzono wśród uczniów klas pierwszych. |