Abstrakt: |
Celem badania było określenie wpływu środowiska rodzinnego na jakość i organizację czasu wolnego uczniów klas trzecich wiejskich szkół podstawowych. W badaniu uczestniczyło 45 uczniów, w tym 24 dziewczęta i 21 chłopców, uczęszczających do klas trzecich szkoły podstawowej oraz ich rodzice i nauczyciele. Szkoły respondentów znajdowały się na Śląsku. Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, technikami: ankietą standaryzowaną dla dzieci, ankietą standaryzowaną dla rodziców oraz testem zdań niedokończonych dla uczniów. Sformułowano następujące pytania badawcze: W jaki sposób środowisko rodzinne wpływa na sposoby spędzania czasu wolnego dzieci? W jaki sposób organizacja dnia w rodzinie wpływa na budżet czasu wolnego dzieci wiejskich? Czy istnieje zależność między sposobami spędzania czasu wolnego przez rodziców a sposobami spędzania czasu wolnego dzieci? Jakie działania należy podjąć, aby oddziaływanie domu rodzinnego w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci przyniosło pożądane efekty? Okazało się, że tylko 14 uczniów miało – w opinii rodziców – stały rozkład dnia. Według ankiety przeprowadzonej wśród rodziców okazało się, że 33,8% uczniów spało w ciągu doby przez 10-11 godzin, pozostali zaś – od dziewięciu do 9,5. 54,8% rodzin przeznaczało na spożywanie posiłków średnio jedną godzin dziennie. Wszystkie dzieci jadały śniadania między 7 a 7.30 rano. Mimo tak regularnych śniadań w wielu rodzinach nie przestrzegano pór pozostałych posiłków – tylko w 10 obiad jadano między 13.30 a 14, a kolację między 19 a 19.30. Okazało się, że to dziewczynki częściej niż chłopcy pomagają w pracach domowych – odpowiednio: 47,6% i 20%. Obowiązki te polegają na: sprzątaniu pokoju albo mieszkania, robieniu zakupów, prasowaniu, zmywaniu naczyń, opiece nad rodzeństwem, wynoszeniu śmieci itp. 11,9% chłopców natomiast pomagało rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa (np. w karmieniu kur, kaczek, królików). 28 uczniów nie miało stałego czasu na odrabianie lekcji, a większość przekraczała dzienną normę na naukę (0,5 – 0,75 godziny). Dzieci średnio miały 4,5 godziny wolnego każdego dnia (norma: 6,5). Zdaniem 47,6% chłopców i 20,8% dziewcząt ilość czasu wolnego w ich przypadku jest niewystarczająca. Zadowolonych z ilości czasu wolnego było 66,7% dzieci i wszyscy rodzice. 26 uczniów uważało, że czas wolny jest po to, aby się bawić, 28,9% – aby odpocząć od szkoły, a 13,3% – aby mile i przyjemnie go spędzić. 73,3% trzecioklasistów spędzało czas wolny z rodzicami. Wśród rodziców dominowały następujące formy wypoczynku: oglądanie telewizji (71,1%), spacery (68%), czytanie książek (64,4%). Na podstawie wyników badania stwierdzono, że zubożały formy spędzania czasu wolnego przez dzieci i ich rodziców mieszkających na wsi. |