BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Kryteria przynależności narodowej w ocenie młodzieży polskiego pochodzenia ze Wschodu studiującej w Polsce
Instytucja:
Data: maj 1997
Badacz: Oleg Gorbaniuk
Abstrakt:

Celem badania było poznanie przestrzeni psychologicznej czynników decydujących o przynależności narodowej. Postawiono pytania: jakie wymiary są brane pod uwagę przez osoby badane przy ocenie ważności atrybutów kryterialnych; jakie miejsce zajmują poszczególne atrybuty w wymiarze ważności osobistej; jakie są psychospołeczne uwarunkowania decyzji o subiektywnej ważności poszczególnych atrybutów kryterialnych. Badaniem objęto 117 osób, studentów polskiego pochodzenia z byłego ZSRR, studiujących na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, Uniwersytecie Marii-Curie Skłodowskiej, Akademii Medycznej, mieszkających w akademikach. Zastosowano ankietę składającą się z 88 pytań dotyczących więzi studentów z własną grupą narodowościową i problemów doświadczanych przez nich w trakcie pobytu w Polsce; badanych proszono m.in. o uporządkowanie od najważniejszych do najmniej ważnych czynników przynależności narodowej: pochodzenie genealogiczne, kraj zamieszkania, znajomość kultury narodowej, język, wyznanie, własny wybór, zapis w akcie urodzenia, miejsce chrztu (kościół, cerkiew itd.). Wyniki badania przynajmniej na poziomie deklaratywnym raczej przeczyły twierdzeniu, że w myśleniu potocznym jednoznacznie przedkłada się więzy krwi ponad kulturę narodową; uznano to za możliwy wynik specyfiki badanej grupy. W opinii badanych wyznanie nie było najważniejsze w identyfikowaniu tożsamości narodowej; uznano to za skutek zmian zachodzących na terenach stałego zamieszkania badanych oraz specyfiki ich doświadczeń w Polsce; osoby identyfikujące się z polskością i manifestujące ją na zewnątrz nadal ceniły wysoko wyznanie jako atrybut przynależności narodowej. Potwierdzono opinię o większej roli matki będącej narodowości polskiej w wychowaniu religijnym dzieci; narodowość polska ojca utwierdzała badanych w przekonaniu o prymacie pochodzenia nad innymi wyznacznikami tożsamości narodowej. Potwierdzono tezę, że prawo wspólnoty ziemi nie sprawdza się w odniesieniu do mniejszości narodowych; osoby wychowane w duchu polskości i nadal czujące się Polakami przypisywały niższą rangę krajowi zamieszkania niż osoby, które miały ograniczony kontakt z polskością, a ich identyfikacja narodowa szła w kierunku większości narodowej kraju urodzenia. Drugim wykrytym wymiarem przestrzeni atrybutów kryterialnych był determinizm genealogiczny versus wolność w decydowaniu o własnej przynależności narodowej. Badani wybierający bycie Polakiem odwoływali się do obiektywnych cech; niska ranga własnego wyboru wobec innych wskazywała na determinujący charakter takich atrybutów jak pochodzenie genealogiczne, kultura, język i wyznanie; duży był zwłaszcza wpływ narodowości ojca i identyfikowanie się od wczesnych lat życia z polskością; osoby nieczujące się Polakami i mimo polskiego pochodzenia identyfikujące się z inną narodowością przywiązywały większe znaczenie do własnego wyboru. Osoby identyfikujące się z polskością przypisywały wyższa rangę kryterium miejsca chrztu; cała grupa przypisywała wyższą rangę miejscu chrztu niż zapisowi w akcie urodzenia, stanowiącemu prawną podstawę identyfikacji narodowej. Mimo najniższej rangi formalne przypisanie do wspólnoty narodowej w postaci zapisów w akcie urodzenia lub dowodzie osobistym miało duże znaczenie; stosunek do tej kwestii wyraźnie odróżniał osoby nieidentyfikujące się z polskością i identyfikujące się z nią.

Deskryptory TESE: tożsamość kulturowa, religia, student, środowisko społeczno-kulturowe, język ojczysty, grupa etniczna, cudzoziemiec, Polska, młodzież
TESE descriptors: cultural identity, religion, student, socio-cultural environment, mother tongue, ethnic group, foreigner, Poland, youth
Publikacje:
  • Gorbaniuk, O. (1998). Kryteria przynależności narodowej w ocenie młodzieży polskiego pochodzenia ze Wschodu studiującej w Polsce. Roczniki Psychologiczne, 1, 29-42.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"