Abstrakt: |
Przedmiotem badania była hierarchia wartości młodzieży. Tło stanowiły przemiany systemowe w latach 90. w Polsce. Na podstawie wyników badania stwierdzono, że zmiany ustrojowo-ekonomiczne miały duży wpływ na przewartościowanie hierarchii wartości wśród respondentów. Okazało się, że dla młodzieży wspomnianego okresu dużo mniejszą wartość stanowiła rodzina. Według badań z lat 70. i 80. wartość rodziny była na pierwszym miejscu w hierarchii ponad 80% respondentów. W latach 90. rodzina miała pierwszą rangę dla blisko połowy badanej młodzieży. Spadek znaczenia wartości rodziny skłonił badaczy do stwierdzenia o bezideowości młodego pokolenia. Nie można jednak potwierdzić tej opinii – wyniki badania pokazały, że młodzież nie wyzbywa się idei, wartości, wręcz przeciwnie – pojawiają się nowe grupy etosowe, np. dla wielu młodych ludzi ważniejsza niż rodzina była dobra praca. Na podstawie tej zmiany w hierarchii można uznać prymat wartości rodziny za zjawisko dewiacyjne – pragnienie posiadania męża/żony i dzieci wiązało się raczej z pragnieniem ucieczki, azylu, frustracjami niż z rzeczywistymi potrzebami. Praca – kosztem rodziny – stała się dla młodzieży czasu przemian politycznych wartością autoteliczną (duma, prestiż), przestała stanowić wartość heteroteliczną (towarzyszącą rodzinie). W okresie przemian ustrojowych nastąpił wzrost postaw indywidualistycznych. |