Abstrakt: |
Celem badania było zebranie opinii pracodawców na temat funkcjonowania staży absolwenckich. Sformułowano następujące pytania badawcze: na ile staż u pracodawcy, jako instrument aktywizacji zawodowej bezrobotnych absolwentów, stosowany w warunkach kryzysu systemu edukacji zawodowej i jego nieprzystosowania do potrzeb rynku pracy jest w stanie naprawiać braki i błędy tego systemu, pomagając młodzieży sprostać wymaganiom rynku; na ile staż u pracodawców wpływa na aktywizację zawodową młodzieży i poprzez kontakt z rynkiem pracy zwiększa ich szanse na znalezienie zatrudnienia; na ile instrument ten zachęca młodzież do większej aktywności i przedsiębiorczości i motywuje ich do zabiegania o poprawę swojej sytuacji na rynku pracy; na ile dzięki temu instrumentowi, poprzez zapewnienie systemu stypendialnego, zapewnione zostały warunki egzystencji bezrobotnych absolwentów; na ile staż zachęca pracodawców do zatrudniania młodzieży kończącej naukę w przyszłości, w szczególności po zakończeniu stażu; jaka jest efektywność tego instrumentu mierzona odsetkiem stażystów, którzy znaleźli zatrudnienie u pracodawcy, u którego odbywali staż. Do zebrania materiału posłużono się kwestionariuszem ankiety, składającej się z 17 pytań. W badaniu uczestniczyło 56 pracodawców, w tym 27 państwowych, 24 prywatnych i pięciu spółdzielczych. 38% instytucji przyjęło tylko jednego stażystę, 32% od dwóch do pięciu, a ponad 12% więcej niż dziesięciu. 20% zakładów reprezentowało branżę produkcyjną, 27% handlową, 53% usługową, 15% inną, w tym administrację publiczną. Blisko 50% stażystów pracowało w ramach stażu absolwenckiego na stanowiskach biurowych, 20% odbywało staż w handlu, a 21% na stanowiskach robotniczych. 13,1% stażystów to absolwenci zasadniczych szkół zawodowych, 20,8% liceów ogólnokształcących, 50,6% średnich technicznych, 11% policealnych, 4,5% wyższych. Zdaniem 92% pracodawców sytuacja na rynku pracy była bardzo zła; ponad 60% uważało, że młodzież kończąca szkołę ma duże trudności ze znalezieniem pracy. 41% respondentów upatrywało przyczyn tej sytuacji w niskiej wydajności młodych absolwentów, a 12% w braku praktyki zawodowej. Blisko 1/3 badanych twierdziła jednak, że młodzi ludzie mają większe perspektywy na znalezienie pracy niż inni bezrobotni. Zdaniem 14% pracodawców przyszły pracownik powinien być przede wszystkim punktualny, w opinii 43% zaangażowany w pracę, 45% pracowity, 11% elastyczny, 57% rzetelny, 55% dobrze przygotowany do wykonywania zawodu, 16% chętny do rozwoju i uczenia się. Spośród aktywnych form przeciwdziałaniu bezrobociu pracodawcy stosowali: prace interwencyjne (57%), roboty publiczne (20%), pożyczki na nowe miejsca pracy (7%), umowy absolwenckie (43%; 25% planowało w przyszłości), staże dla absolwentów (wszyscy) oraz zwolnienia ze składki na Fundusz Pracy (20%). 25% respondentów upatrywało zalet programu absolwenckiego w możliwości sprawdzenia wiedzy i umiejętności przyszłego pracownika (25%), bezpłatnej sile roboczej (25%), możliwości przyuczenia i pozyskania najlepszych (38%). Zdaniem 11% wadą programu był niejasny status stażysty (nie można traktować go jak pracownika). 9% ankietowanych nie dostrzegało żadnych wad w stażach. 27% pracodawców proponowało zwiększenie wysokości stypendium, 8% dookreślenie sytuacji prawnej stażystów. |