Abstrakt: |
Przedmiotem badania była wiedza praktyczna nauczyciela matematyki. Badania empiryczne, z wykorzystaniem jakościowych metod, zwłaszcza wywiadu swobodnego i obserwacji uczestniczącej, poświęcono przypadkowi nauczycielki Adeli – uczącej matematyki w klasach IV–VI szkoły podstawowej oraz wykładającej na uniwersyteckim wydziale matematyki. Badana była członkiem zespołu autorów opracowujących nową metodę nauczania matematyki w szkole podstawowej. Na wiedzę zawodową nauczycielki składały się następujące czynniki: wiedza o własnej drodze życiowej, wiedza o sobie samej i własnych możliwościach, wiedza o innych i otaczającym środowisku, wiedza dotycząca zawodu i reguł nim rządzących, wiedza ogólnopedagogiczna, wiedza o uczniu, wiedza o matematyce jako dyscyplinie akademickiej, wiedza o matematyce szkolnej, wiedza o dydaktyce matematyki. Na podstawie szczegółowej analizy stwierdzono, że zdobycie niezbędnych kwalifikacji w przypadku nauczycielki było możliwe dzięki intensywnej pracy nauczycielskiej, w małym stopniu – dzięki studiom uniwersyteckim. Badana rozpoczęła pracę w szkole jeszcze podczas studiów, ale na początku drogi zawodowej nie wiązała swojej przyszłości z nauczycielstwem. Jednak dzięki nauczycielom współpracującym z badaną nauczycielka poznała różnorodne formy pracy z uczniem oraz reguły i wymagania zawodu. Kolejne zadania i pełnione funkcje (prowadzenie klasy autorskiej, pełnienie funkcji dyrektora prywatnej szkoły, praca w stowarzyszeniu nauczycieli) pozwoliły na dogłębne poznanie zawodu nauczyciela. Podczas zajęć ze studentami badana wiele uwagi poświęca problemom otwartym, zadaniom nawiązującym do doświadczeń, zagadnieniom o wielowariantowych rozwiązaniach. Nauczycielka jest przeświadczona o kreatywności uczniów, ale studentom nie szczędzi słów krytyki za ich lenistwo i powierzchowność. Badana podkreślała ponadto odmienność matematyki jako dyscypliny naukowej i przedmiotu nauczania w szkole. Nauczycielka wyraziła dezaprobatę wobec panującego modelu kształcenia nauczycieli matematyki. |