Abstrakt: |
Przedmiotem badania były postawy wartościujące studentów polskich i amerykańskich. W badaniu uczestniczyło 60 studentów z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i 60 z Franciszkańskiego Uniwersytetu ze Steubenville. Respondenci byli w wieku między 19. a 24. rokiem życia. Badani studiowali na różnych kierunkach (najczęściej były to nauki humanistyczne). Do zebrania materiału wykorzystano Zeszyt Postaw Wartościujących Allporta-Vernona-Lindzeya (wartości: teoretyczne, ekonomiczne, estetyczne, społeczne, polityczne i religijne) oraz Skalę Wartości Rokeacha. Okazało się, że hierarchia wartości studentów polskich znacząco różni się od wartości uznawanych przez studentów amerykańskich. Respondenci z Polski najwyżej cenili wartości religijne, a w dalszej kolejności: społeczne, estetyczne, teoretyczne, ekonomiczne, najmniej zaś polityczne. Dla studentów amerykańskich najważniejsze okazały się także wartości religijne, a w dalszej kolejności: estetyczne, społeczne, polityczne, teoretyczne, na końcu zaś ekonomiczne. Amerykanie dużo bardziej preferowali wartości religijne niż studenci polscy – różnica bardzo istotna statystycznie. Respondenci z Polski znacznie wyżej natomiast cenili wartości ekonomiczne (różnica na poziomie istotności statystycznej). Różnice w ocenie wartości estetycznych wśród obu grup były nieznaczne. Wśród wartości instrumentalnych w skali Rokeacha znalazły się: ambicja, czystość, gotowość kochania, grzeczność, logiczność myślenia, lojalność, odpowiedzialność, odwaga, opanowanie, pomysłowość, posłuszeństwo, refleksyjność, samoświadomość, tolerancja, uczciwość, uczynność, wyrozumiałość, zdolność. Najwyżej cenione przez obie grupy okazały się: uczciwość i gotowość kochania. Najmniej cenione przez Polaków wartości to: czystość, grzeczność i posłuszeństwo, a przez Amerykanów: czystość, odwaga i samoświadomość. Różnice bardzo istotne statystycznie dotyczyły tolerancji (znacznie wyżej cenionej przez studentów polskich), odwagi, posłuszeństwa i wyrozumiałości (znacznie wyżej cenionych przez studentów amerykańskich). Wśród wartości ostatecznych znalazły się następujące: bezpieczeństwo narodowe, dojrzała miłość, mądrość, piękno świata, pokój na świecie, prawdziwa przyjaźń, przyjemność życia, równość ludzi, sukcesy życiowe, szacunek dla siebie, uznanie społeczne, wewnętrzny spokój i harmonia, wolność osobista, wygodne życie, zabezpieczenie bytu rodzinie, zbawienie, zdrowie i życie pełne wrażeń. Przez obie grupy ceniona najwyżej okazała się wartość zbawienia. Studenci amerykańscy najmniej doceniali wartość przyjemności życia, a studenci polscy – wygodnego życia. Różnice bardzo istotne statystycznie dotyczyły: dojrzałej miłości (znacznie bardziej ceniona przez Polaków), prawdziwej przyjaźni i sukcesów życiowych (ważniejsze dla Amerykanów). |