Abstrakt: |
Przedmiotem badania był ukryty program (warunki, procesy, skutki działań i funkcje edukacyjne – nieprzewidziane w oficjalnych programach, nieobjęte żadną kontrolą osób prowadzących szkołę, nauczanie, piszących plany, programy i podręczniki) kształcenia wyższego nauczycieli. Badaniem objęto łącznie 490 studentów pierwszych i ostatnich lat studiów w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Hipotezy badawcze i ich weryfikacja były następujące: syndrom przedwypalenia w trakcie wstępnej socjalizacji zawodowej – okazało się, że już wśród studentów, którzy wybrali kierunek nauczycielski tylko po to, by zdobyć zawód, zmniejszyło się pozytywne zaangażowanie. Komponent emocjonalny był znacząco słabszy u studentów ostatniego roku studiów. Do przyczyn zjawiska przedwypalenia zaliczono: negatywną selekcję do zawodu, złą jakość kształcenia, cechy osobowe pracowników uczelni, być może również ponowne zetknięcie się ze szkołą w czasie praktyk zawodowych; redundancja i potencjał innowacyjny – potwierdzono, że wśród studentów i kandydatów na nauczycieli występuje większa skłonność do akceptowania demokratycznych, progresywnych, liberalnych stylów myślenia o nauczaniu; w niewielkim stopniu z kolei respondenci akceptowali jako własne style autokratyczne i konserwatywne. Studenci ostatniego roku znacznie bardziej akceptowali style demokratyczne niż ich koledzy z pierwszego roku. Potencjał innowacyjny jednak nie znajduje odzwierciedlenia w masowej praktyce – tłumaczono to wypaleniem przedzawodowym i zawodowym. |