Przedmiotem badania były orientacje psychologiczne nauczycieli i ich opinie na temat edukacji dla demokracji. Sformułowano następujące pytania badawcze: jak nauczyciele rozumieją pojęcie „edukacji dla demokracji” oraz czy i w jaki sposób przeprowadząją tę edukację; jak silna jest wśród nauczycieli orientacja demokratyczno-indywidualistyczna, a jak silna jest orientacja kolektywistyczno-autorytarna; czy istnieje związek między prodemokratycznymi działaniami edukacyjnymi nauczycieli a ich orientacjami i poglądami społeczno-politycznymi. Respondentów poproszono o swobodną wypowiedź pisemną, związaną z pytaniami o rozumienie pojęcia edukacji dla demokracji oraz o opis metod pracy z młodzieżą w zakresie realizacji programu edukacji dla demokracji. Przyjęto następujące kategorie w analizie swobodnych wypowiedzi: edukacja polegająca na przekazywaniu wiedzy o systemie demokratycznym i jego instytucjach; edukacja w zakresie kształtowania określonych psychologicznych kompetencji sprzyjających dobremu samopoczuciu i funkcjonowaniu w systemie demokratycznym; stosowane przez nauczycieli metody edukacji prodemokratycznej, przy pomocy których przekazywano wiedzę i kształtowano kompetencje psychologiczne. W badaniu uczestniczyło 41 nauczycieli wiedzy o społeczeństwie i historii, którzy byli słuchaczami Podyplomowego Studium Nauk Politycznych. Wszyscy respondenci legitymowali się wyższym wykształceniem, pracowali w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Badanie wykazało, że nauczyciele nie mają własnych koncepcji realizowania treści programowych edukacji dla demokracji. Respondenci prezentowali bardzo niespójny obraz tego zagadnienia, okazali się bezradni albo szablonowi w zakresie metod nauczania tego zagadnienia. Osoby, które przedstawiły przemyślany model edukacji obywatelskiej, oparły go na zrozumieniu i akceptacji idei demokratycznych. Respondenci z tej grupy chcieli przekazywać szeroką wiedzę na temat demokracji, kształtować kompetencje umożliwiające dobre przystosowanie do zmieniającej się rzeczywistości. Ich metody miały na celu aktywizowanie myślenia i działania młodzieży. Na podstawie wyników badania stwierdzono, że psychologiczna orientacja indywidualistyczna współwystępowała z kolektywistyczną. Zauważono jednak silniejszą orientację indywidualistyczną (preferowanie tożsamości osobistej, postrzeganie innych ludzi w kategorii ról, przywiązywanie wagi do kompetencji, w mniejszym stopniu do sympatii). Nauczyciele okazali się bardziej kolektywistyczni w zakresie osobistych wartości – preferowali zgodne współżycie z innymi, pomoc, przedsiębiorczość. Nie stwierdzono u respondentów nasilenia autorytaryzmu. Indywidualizm nauczycieli przejawiał się w kwestiach ustrojowych i prawach oraz swobodach obywatelskich. Respondenci wyrazili poparcie dla: wolności słowa, kultury, pluralizmu politycznego, demokratycznego rządzenia państwem. Wielu respondentów opowiedziało się za państwem opiekuńczym, zwłaszcza w zakresie edukacji i opieki zdrowotnej (poglądy kolektywistyczne). Można stwierdzić, na podstawie powyższych wyników, że orientacje psychologiczne i przekonania społeczno-polityczne nauczycieli znajdowały słabe odzwierciedlenie w życiu zawodowym.