Abstrakt: |
Celem badania był opis zastosowania metod kształcenia wielostronnego w nauczaniu – uczeniu się binarnym w klasach 0–III. Według przyjętej hipotezy badawczej możliwe było kompensowanie osiągnięć szkolnych minimalnych z języka polskiego za pomocą zastosowania metod kształcenia wielostronnego i nauczania – uczenia się binarnego, tj. tutorialnego. Materiał zebrano za pomocą następujących metod: pomiaru dydaktycznego, sondażu diagnostycznego (opinie rodziców na temat postępów dzieci w uczeniu się języka polskiego), analizy dokumentów pedagogicznych, metod statystycznych. W pierwszym etapie badania uczestniczyło łącznie 462 dzieci z klas 0–II, w tym 224 dziewczynki i 238 chłopców. W pierwszym etapie wyłoniono z badanej próby uczniów niespełniających minimalnych wymagań z języka polskiego. Dla uczniów tych zorganizowano zespoły dydaktyczno-wyrównawcze. W drugim etapie zatem znalazło się 97 osób, w tym 44 dziewczynki i 53 chłopców. Do zerówki uczęszczało dziewięciu respondentów, do klasy pierwszej 71, a do klasy drugiej – 17. W mieście żyło 48 uczniów, a na wsi – 49. Podczas zajęć wyrównawczych (łącznie sześć spotkań) zastosowano nauczanie – uczenie się binarne oraz metody kształcenia wielostronnego. W badaniu udział wzięło dodatkowo 24 nauczycieli nauczania początkowego i 441 rodziców. Struktura zajęć opierała się na następujących elementach procesu dydaktycznego: przyciągnięcie uwagi, poinformowanie ucznia o celach, pobudzenie przypominania warunków wstępnych, przedstawienie materiału bodźcowego, kierowanie przebiegiem uczenia się, wywoływanie zachowania wykonawczego, dostarczenie informacji zwrotnej, kontrola zachowania wykonawczego, wzmaganie trwałości i transferu. Okazało się, że uczniowie mieli największe trudności z opanowaniem takich umiejętności jak: wyodrębnianie zdań w opowiadaniu; rozpoznawanie zdań pytających; rozpoznawanie utworów zgodnych z aktualnym wykazem lektur (respondenci podawali błędny tytuł utworu, na który wskazywał obrazek); pisanie wyrazów typu sia, cio i pie (uczniowie zmiękczali głoski za pomocą kreski zamiast litery i). Natomiast w klasie drugiej szkoły podstawowej uczniom udało się opanować wszystkie umiejętności niemal w całości. Badanie ewaluacyjne ujawniło, że po półrocznej pracy wyrównawczej uczniowie ze wszystkich badanych klas zwiększyli umiejętności minimalne z języka polskiego. |