Abstrakt: |
Celem badania było zweryfikowanie dwóch hipotez: pamięć małych dzieci jest niedoceniania ze względu na laboratoryjny charakter dotychczasowych badań – w warunkach naturalnych dzieci uzyskują wyższe wyniki niż w warunkach laboratoryjnych; pamięć małych dzieci jest strategiczna w wyższym stopniu, niż to się uważa, dzieci stosują jednak własne formy strategii pamięciowych (np. wymagające udziału osób dorosłych), różniące się od form dojrzałych, badanych dotychczas w warunkach laboratoryjnych. Badanie poświęcone pamięci dzieci w przedszkolu i laboratorium polegało na eksperymencie, w którym mali respondenci mieli zapamiętać określony zestaw słów. W przedszkolu zadanie pamięciowe wychowawczynie włączyły do przygotowania do zabawy, np.: Będziemy teraz malować jesienny ogród. Kasiu, przynieś z regału farby, pędzel, kubek, papier i ołówek). W badaniu tym uczestniczyło 20 dzieci czteroletnich i 20 sześcioletnich, które pochodziły ze wsi i małego miasta. Dobór miał charakter losowy. Lista słów dla dzieci czteroletnich obejmowała pięć elementów, a lista dla sześciolatków – sześć elementów. Zarówno w przedszkolu, jak i laboratorium zastosowano takie same listy słów, ale prezentowano je wobec innych dzieci. Wyniki badania potwierdziły, że w sytuacji naturalnej (w tym wypadku – w przedszkolu) dzieci wypadły lepiej niż w eksperymencie laboratoryjnym. Dzieci czteroletnie nie powtarzały słów, nie stosowały innych strategii pamięciowej. 25% przedszkolaków z tej grupy podczas wysłuchiwania zadania wpatrywało się w półki z przedmiotami. 70% badanych w sytuacji naturalnej i 65% w laboratoryjnej przejawiało koncentrację uwagi na zadaniu (skupienie, wpatrywanie się w osobę zadającą pytanie). Dzieci sześcioletnie z kolei powtarzały słowa, by lepiej je zapamiętać – taką strategię zaobserwowano u 55% przedszkolaków w sytuacji laboratoryjnej i u 20% w sytuacji naturalnej. 90% dzieci w sytuacji naturalnej i 35% w laboratoryjnej przejawiało koncentrację na zadaniu. Wyniki badania pozwoliły na potwierdzenie hipotezy pierwszej. Nie stwierdzono natomiast związku między zwiększoną aktywnością dzieci związaną z wykonywaniem zadania pamięciowego a warunkami naturalnymi. |