Abstrakt: |
Przedmiotem badania były preferencje zawodowe uczniów szkoły średniej. Do pomiaru wykorzystano Ocenę zainteresowań zawodowych. Kwestionariusz zawierał dwie listy po 12 zawodów – które wymagają intensywnych kontaktów z ludźmi i które takich kontaktów w ogóle nie wymagają. Na pierwszej liście znalazły się takie zawody jak: prezenter telewizyjny, adwokat, prezenter mody, lekarz, agent reklamowy, dyplomata, aktor, psycholog, policjant, polityk, rzecznik prasowy, opiekun społeczny. Na drugiej zaś: dekorator wnętrz, jubiler, kartograf, pisarz, programista, inżynier, kaskader, mechanik samochodowy, tancerz, tłumacz literatury naukowej, księgowy i projektant mody. Każdy z respondentów otrzymywał dwie listy po 24 zawody. Z pierwszej miał wybrać trzy zawody, w których spodziewałby się odnieść sukces, i trzy, w których nie spodziewałby się powodzenia. Z drugiej listy uczeń wybierał trzy najbardziej satysfakcjonujące go zawody i trzy najmniej go satysfakcjonujące. Pomiaru kompetencji społecznych dokonano za pomocą Kwestionariusza kompetencji społecznych. W badaniu uczestniczyło 47 uczniów szkoły średniej, w tym 28 dziewcząt i 19 chłopców; 200 licealistów, w tym 100 dziewcząt i 100 chłopców, uczęszczających do klas trzecich o profilu humanistycznym, informatycznym i ogólnym; 80 studentów, w tym 40 kobiet i 40 mężczyzn, z różnych wydziałów Uniwersytetu Warszawskiego i Politechniki Warszawskiej.. Nie stwierdzono istotnej zależności między niższymi i wyższymi kompetencjami społecznymi a upodobaniami zawodowymi respondentów. Różnice o istotnym nasileniu zaobserwowano w przypadku zdolności uczniów do wykonywania określonych zawodów. Osoby o wyższych kompetencjach społecznych wybierały więcej zawodów wymagających kontaktów z ludźmi, a mniej takich, w jakich do tego typu interakcji dochodziłoby rzadko. Respondenci charakteryzujący się wyższymi kompetencjami społecznymi rzadko uważali siebie za niezdolnych do wykonywania zawodów wymagających intensywnych relacji z innymi ludźmi. W przypadku studentów wyniki badania ujawniły dodatnią korelację między kompetencjami społecznymi a wyborami zawodów pod względem zdolności i upodobań. Odrzucenia określonych zawodów mniej różnicowały studentów niż wybory, co świadczy o tym, że ocen negatywnych respondenci dokonywali przede wszystkim w oparciu o indywidualne właściwości, w mniejszym stopniu – o kompetencje społeczne. Osoby o wyższych kompetencjach społecznych częściej wybierały takie zawody jak: adwokat, agent reklamowy, dyplomata, aktor, polityk i projektant mody, a rzadziej odrzucały takie profesje jak: prezenter telewizyjny oraz rzecznik prasowy. Studenci o niższych kompetencjach społecznych częściej wybierali takie zawody jak: dekorator wnętrz, programista, tłumacz literatury naukowej, inżynier, a rzadziej odrzucali profesje programisty i kartografa. |