Tytuł badania: |
Kary i nagrody stosowane w rodzinie a rozwój zdolności i postaw twórczych |
Instytucja: |
|
Data: |
[1996] |
Badacz: |
Grażyna Mendecka |
Abstrakt: |
Celem badania było określenie współzależności między rodzajem kar i nagród stosowanych przez rodziców oraz ich wzajemnymi proporcjami a rozwojem zdolności twórczych (wskaźnik – płynność wytwarzania dywergencyjnego). Sformułowano hipotezy: rodzice dzieci z grupy o wyższym od przeciętnej poziomie płynności wytwarzania dywergencyjnego stosują mniej restrykcyjne kary w porównaniu z rodzicami dzieci uzyskujących rezultaty przeciętne i niższe; rodzice dzieci uzyskujących ponadprzeciętne rezultaty w teście wytwarzania dywergencyjnego stosują bardziej proporcjonalne kary i nagrody. Badaniem objęto 57 dzieci z klas drugich szkoły podstawowej w wieku od ośmiu do dziewięciu lat. Zastosowano Test J. Zborowskiego (1986), skonstruowane próby o charakterze projekcyjnym (dokończenie 10 historyjek – podanie reakcji ojca i matki w związku z opowiedzianym zdarzeniem). Do grupy twórczej zakwalifikowano 24 dzieci, do mniej twórczej – 33. Wyniki badania nie potwierdziły przyjętych hipotez – rodzice bardziej twórczych dzieci stosowali więcej kar niż nagród. Spośród kar najczęstsze były kary cielesne – 32% wypowiedzi dzieci twórczych i 40% mniej twórczych, następnie krzyk – odpowiednio 17% i 22%, perswazja – 14% i 4%. W rodzinach dzieci twórczych była widoczna tendencja do podmiotowego traktowania dziecka – tłumaczenia mu zasad postępowania w przypadku popełnionego wykroczenia. Odnotowano różnice w sposobie nagradzania dzieci, m.in. rodzice dzieci bardziej twórczych w porównaniu z rodzicami dzieci mniej twórczych znacznie częściej stosowali czułe gesty w charakterze nagrody – 35% i 16%. |
Deskryptory TESE: |
relacja rodzice – dziecko, rodzice, dziecko, kreatywność, wychowanie dziecka, wychowanie w rodzinie, uczeń, szkoła podstawowa |
TESE descriptors: |
parent-child relation, parents, child, creativity, child rearing, family education, pupil, primary school |
Publikacje: |
- Mendecka, G. (1997). Kary i nagrody stosowane w rodzinie a rozwój zdolności i postaw twórczych. Prace Naukowe. Psychologia, VI, 63-76.
|