Abstrakt: |
Celem badania było uzyskanie opinii nauczycieli o podręcznikach do przyrody i języka polskiego dla klas siódmych i ósmych oraz informacji o sposobach wykorzystania podręcznika. Sondaż przeprowadzono z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety rozesłanej do 60 szkół, zawierającej pytania dotyczące treści podręcznika, jego przystępności i przydatności w realizacji programu, opracowania dydaktycznego i graficznego, wykorzystania w procesie dydaktycznym, stosowanych metod pracy z podręcznikiem. Zebrano 30 wypełnionych kwestionariuszy ankiet dotyczących podręcznika przyrody i 50 dotyczących podręcznika języka polskiego. Wśród nauczycieli przyrody: 18 było w wieku 36-40 lat, 15 ukończyło studium nauczycielskie, 25 miało kwalifikacje do nauczania w szkole specjalnej, 13 pochodziło z miasta powyżej 50 tys. mieszkańców. Wśród nauczycieli języka polskiego 30 było w wieku 30-36 lat, 30 miało wykształcenie wyższe magisterskie, 42 miało kwalifikacje do nauczania w szkole specjalnej, 22 pochodziło z miasta powyżej 50 tys. mieszkańców. W opiniach nauczycieli podręcznik do języka polskiego nie spełniał oczekiwań; poważną wadą było ubóstwo graficzne; układ był mało przejrzysty; w niewystarczającym stopniu nawiązywał do faktycznych problemów życia uczniów w tym okresie rozwojowym; niektóre teksty badani zgodnie wskazywali jako przydatne, opinie dotyczące innych były bardziej zróżnicowane; nauczyciele zgodnie oceniali pewne teksty jako mało przydatne; 20 osób uważało że zbyt mało jest konkretnych tekstów nawiązujących do historii; 37 osób uważało podręcznik łączony za słuszną ideę; według 15 osób w podręczniku wiele pojęć było opracowanych przystępnie, rozrzut wypowiedzi o dobrze opracowanych tematach był znaczny; podręcznik wykorzystywało często 98% nauczycieli, stosowany był głównie w szkole – 72%; badani wykorzystywali teksty literackie i materiał ortograficzno-gramatyczny, nie posługiwali się całą obudową metodyczną podręcznika. Podręcznik przyrody ogólnie był przez większość nauczycieli tego przedmiotu oceniany pozytywnie; uznano go za średnio trudny; opinie o trudności ćwiczeń były zróżnicowane; uwagi krytyczne dotyczyły strony graficznej, edytorskiej; podręcznik wykorzystywało 80% nauczycieli, najczęściej posługiwali się pytaniami-poleceniami zadawanymi do domu – 67%. Na podstawie analizy podręczników i opinii nauczycieli sformułowano uogólnienia i wnioski dotyczące podręczników do języka polskiego i przyrody. |