BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Polska adaptacja „Kwestionariusza temperamentu EAS dla dzieci” Arnolda H. Bussa i Roberta Plomina
Instytucja:
Data: [1996]
Badacz: Włodzimierz Oniszczenko
Abstrakt:

Badanie dotyczyło analizy podstawowych parametrów pomiaru skalami Kwestionariusza EAS-C Wersji dla Rodziców i Wersji dla Nauczycieli. Przeprowadzono je w ramach procedury adaptacyjnej EAS Temperament Survey (EAS-TS) A.H. Bussa i R. Plomina, EAS-TS for Children: Parental Rating, EAS-TS for Children: Teacher Rating; adaptowany do warunków polskich – Kwestionariusz Temperamentu EAS-C Wersja dla Rodziców, Kwestionariusz Temperamentu EAS-C Wersja dla Nauczycieli. Wykorzystane dane pochodzą z dwóch prób. Pierwsza obejmowała 494 dzieci, w tym 246 dziewcząt i 248 chłopców w wieku od 3 do 11 lat (średnia wieku: 7,47) opisywanych przez matki, ojców i nauczycieli (również przedszkolnych). Druga obejmowała 246 uczniów, w tym 136 dziewcząt i 110 chłopców w wieku 13-17 lat (średnia 13,65). Uzyskane wyniki pozwoliły na stwierdzenie, że parametry rozkładu skal, oceniane na podstawie wskaźników skośności i kurtozy, są zadowalające dla opisu cech dokonywanych przez rodziców; wyjątek stanowiła skala nieśmiałości w grupie młodszych dzieci opisywanych przez ojców. W przypadku opisu cech dokonywanego przez nauczycieli parametry również były zadowalające, wyjątki stanowiły skala aktywności w grupie młodszych dzieci oraz skale emocjonalności, aktywności i nieśmiałości w grupie starszych dzieci. Rzetelność skal EAS-C określono na podstawie badania zgodności wewnętrznej i ich stabilności bezwzględnej (metoda test – retest z odstępem dziewięciu miesięcy). Do analizy zgodności wewnętrznej i trafności wykorzystano dane uzyskane na próbie 225 dzieci, w tym 119 dziewcząt i 106 chłopców w wieku od trzech do siedmiu lat (średnia wieku: 5,16). Do analizy stabilności czasowej pomiaru skal EAS-C wykorzystano dane uzyskane na próbie 114 dzieci, po 57 dziewcząt i chłopców, w wieku od ośmiu do 10 lat (średnia wieku: 9,1). Wyniki wskazywały na satysfakcjonującą stałość czasową pomiędzy skalami nieśmiałości i aktywności; skale emocjonalności i towarzyskości charakteryzowały się mniejszą stabilnością. Uznano to za możliwy efekt małej liczby pozycji w poszczególnych skalach, ich stosunkowo niskiej rzetelności; ponadto pewien wpływ mogły mieć wiek dzieci i osoba opisująca dziecko (w obu skalach o małej stałości pomiaru wyższe współczynniki odnosiły się do danych pochodzących od matek). Porównanie średnich wartości pomiaru wskazywało na brak różnic między kolejnymi pomiarami. Stwierdzono wysokie współczynniki korelacji dla ocen dokonanych przez rodziców (0,60-0,75), okazali się oni najbardziej zgodni w ocenie swoich dzieci. Współczynniki korelacji między matkami i ojcami a nauczycielami były w większości niskie lub umiarkowane (0,11-0,47). Rodzice wykazywali największą zgodność z nauczycielkami w ocenie nieśmiałości i aktywności dziecka oraz towarzyskości; najmniejsza zgodność dotyczyła emocjonalności, była wyższa w przypadku matek niż ojców. Wszystkie współczynniki korelacji były istotne statystycznie. Dodatkową miarą trafności skal były wyniki porównania diagnozy cech temperamentu na podstawie samoopisu (Kwestionariusz EAS-D) z opisem dokonanym przez matki, ojców i nauczycieli grupy 123 uczniów, 55 chłopców i 68 dziewcząt w wieku 13-17 lat (średnia wieku 13,65). Stwierdzono, że największą trafnością charakteryzowały się w wersji dla rodziców i dla nauczycieli skale towarzyskości, nieśmiałości i emocjonalności; skala aktywności uzyskała pewne potwierdzenie tylko w wersji dla nauczycieli; wyniki sugerowały, że ojcowie umieli trafniej w porównaniu z matkami ocenić swoje starsze dzieci w skali emocjonalności; większość współczynników była niska lub umiarkowana, ale istotna statystycznie. Analizę interkorelacji skal Kwestionariusza EAS-C przeprowadzono na podstawie wyników dotyczących 136 dzieci; oddzielnie dla danych pochodzących z opisu dziecka przez matkę, ojca i nauczyciela. Uzyskane współczynniki wskazywały na ujemne korelacje między Aktywnością i Towarzyskością a Nieśmiałością; korelacje dodatnie występowały między Aktywnością i Towarzyskością oraz Emocjonalnością i Nieśmiałością. Wyniki były zbieżne lub nawet potwierdzały oczekiwania wynikające z modelu EAS. Zwrócono uwagę na wysokie współczynniki korelacji między Aktywnością, Towarzyskością i Nieśmiałością w kwestionariuszu dla nauczycieli. Analizę zróżnicowania cech temperamentu związanego z płcią przeprowadzono na trzech próbach. Pierwszą stanowiło 222 dzieci w wieku od 3 do 7 lat (117 dziewcząt, 105 chłopców), drugą 268 dzieci w wieku od 8 do 11 lat (128 dziewcząt, 140 chłopców), trzecią 120 dzieci w wieku 13-15 lat (68 dziewcząt, 52 chłopców). Oceny temperamentu dokonywali niezależnie oboje rodzice. Stwierdzono, że w najmłodszej grupie badanych chłopcy uzyskali znacząco wyższe wyniki niż dziewczęta tylko w skali aktywności, w zakresie pozostałych cech nie było istotnego zróżnicowania związanego z płcią. W grupie starszej chłopcy uzyskali znacząco wyższe wyniki w skali aktywności i niższe w skali towarzyskości; dziewczęta uzyskały znacząco wyższe wyniki w skali emocjonalności, gdy oceny dokonywali ojcowie; różnice w pozostałych skalach nie były istotne statystycznie. W najstarszej grupie nie stwierdzono różnic w zakresie badanych cech temperamentu z wyjątkiem znacząco niższego wyniku dziewcząt w skali aktywności, gdy oceny dokonywali nauczyciele.

Deskryptory TESE: dziecko, rodzice, nauczyciel, uczeń, osobowość, psychologia, pomiar, test standaryzowany, edukacja przedszkolna, szkoła podstawowa, szkoła średnia
TESE descriptors: child, parents, teacher, pupil, personality, psychology, measurement, standardised test, pre-primary education, primary school, secondary school
Publikacje:
  • Oniszczenko, W. (1997). Polska adaptacja „Kwestionariusza temperamentu EAS dla dzieci” Arnolda H. Bussa i Roberta Plomina. Psychologia Wychowawcza, 1, 50-63.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"