Abstrakt: |
Celem badania eksperymentalnego było pokazanie, że na efektywność nauczania języka rosyjskiego ma wpływ przede wszystkim uruchamianie struktur myślowych związanych z pamięcią operacyjną. Skoncentrowano się na nauczaniu dotyczącym rozumienia tekstu słuchanego oraz sprawności mówienia. Badanie przeprowadzono na podstawie kompletu podręcznikowego Русский ᴙᴣык по-новому (cz. 1, autorstwa W. Gorczycy i B. Lipskiej) (zatwierdzony przez MEN). Badaniem objęto 327 uczniów liceów ogólnokształcących i techników z województw: katowickiego, lubelskiego, rzeszowskiego, warszawskiego i włocławskiego. Zmienną eksperymentalną stanowiło zwrócenie w nauczaniu uwagi na problem identyfikowania, dopasowywania, kategoryzowania informacji i podrzędnych (rozumienie tekstu) oraz położenie nacisku na rozwiązywanie zadań uruchamiających myślenie konkretno-wyobrażeniowe i strukturalno-logiczne, a także na wyobraźnię symboliczną (sprawność mówienia). Jako narzędzie badawcze wykorzystano arkusz obserwacyjny ucznia oraz ankietę. Zrealizowano również pretest, sześć śródtestów i posttest kompetencji uczniów. Wyniki posttestu ujawniły większy przyrost kompetencyjny grup eksperymentalnych w większości badanych szkół – odwrotny wynik zanotowano jedynie w dwóch z siedmiu objętych eksperymentem placówek (w jednej z dwóch szkół lubelskich i w szkole włocławskiej). Obserwacją objęto w każdej szkole po sześciu uczniów, w tym dwóch najlepszych, dwóch średnich i dwóch najsłabszych. Obserwacja ta pozwoliła stwierdzić, że uczniowie najlepsi oraz średni osiągali podobne, bardzo dobre wyniki i cechowali się wysoką motywacją tak w przypadku zadań dotyczących kształtowania sprawności rozumienia testu słuchanego, jak i kontekstualizujących materiał morfosyntaktyczny. Uczniowie najsłabsi mieli duże trudności i wykazywali małe zainteresowanie pierwszym rodzajem zadań, wykonywali drugi rodzaj ćwiczeń na poziomie zadowalającym. W grupie tej postęp w zakresie rozumienia tekstu zauważono począwszy od dziesiątej lekcji, a w zakresie sprawności wypowiedzi – począwszy od ósmej lekcji (przy czym tutaj był on minimalny). |