Badanie jakościowe, przeprowadzone przez Instytut Badań Edukacyjnych, miało umożliwić ocenę praktycznego przygotowania oraz adaptacji zawodowej nauczycieli podejmujących pracę w szkole. Podstawowe cele badania: analiza i ocena sposobu kształcenia studentów do pracy w zawodzie nauczyciela, identyfikacja mocnych i słabych stron w zakresie kompetencji nauczyciela, analiza procesu adaptacji zawodowej nauczyciela, w tym identyfikacja problemów w relacjach z dyrektorem, zespołem nauczycielskim, uczniami, rodzicami oraz partnerami zewnętrznymi, poznanie motywów podjęcia decyzji o pracy w zawodzie nauczyciela, identyfikacja zalet i wad związanych z wykonywaniem zawodu z punktu widzenia badanych nauczycieli, konfrontacja wyobrażeń na temat pracy nauczyciela przed wejściem do zawodu z rzeczywistymi wyzwaniami i trudnościami związanymi z wykonywaniem pracy nauczyciela, identyfikacja wyobrażeń badanych nauczycieli na temat przebiegu ich kariery zawodowej, poznanie opinii dyrektorów szkół na temat kształcenia nauczycieli, w tym na temat przygotowania praktycznego, poznanie opinii dyrektorów szkół na temat funkcjonowania początkującego nauczyciela w szkole – relacje z dyrekcją, nauczycielami, uczniami, rodzicami, poznanie sposobów organizacji wsparcia początkującego nauczyciela w szkole, w tym identyfikacja czynników ułatwiających i utrudniających adaptację zawodową nauczyciela. Do zebrania materiału badawczego zastosowano metodę indywidualnego wywiadu pogłębionego (IDI). Wśród ankietowanych znaleźli się: nauczyciele o krótkim stażu pracy (76 wywiadów), dyrektorzy szkół (45), nauczyciele starsi stażem (15) oraz uczniowie (15). Zdaniem początkujących nauczycieli ich atutem są merytoryczna wiedza (z zakresu prowadzonych zajęć i metodyki), a także postawa gotowości do ciągłego doskonalenia zawodowego. Do słabych stron ankietowani najczęściej zaliczali problemy z utrzymaniem dyscypliny w klasie, poczucie nieufności wobec uczniów, a także pobłażliwość oraz brak cierpliwości. Ponadto zwrócono uwagę na brak kompetencji wspierających kontakt z rodzicami uczniów oraz problemy z czynnościami administracyjno-sprawozdawczymi. Kłopotliwe okazało się także zarządzanie własnym budżetem czasu. Uzyskane wypowiedzi ankietowanych dyrektorów potwierdziły kompetencje początkujących nauczycieli. Wszyscy badani zgodzili się, że jednym z istotniejszych narzędzi pracy w zawodzie nauczyciela jest dobrze zorganizowany system praktyk.