Abstrakt: |
Badanie miało na celu ustalenie poziomu wiedzy uczniów na temat piękna, komizmu, prawdy i człowieczeństwa. Badaniem objęto 746 uczniów 33 gimnazjów z województwa lubuskiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego, w tym 426 dziewcząt i 320 chłopców. Dobór próby miał charakter losowo-warstwowy. Badani zostali poproszeni o pisemną wypowiedź na temat wymienionych wyżej wartości. Wyniki badania wykazały znaczną wrażliwość estetyczną gimnazjalistów, choć ich ogólna wiedza z estetyki była niewielka. Piękno postrzegano przede wszystkim w jego wymiarze estetycznym, rzadko ujmowano je w bardziej ogólny sposób, jako wartość przejawiającą się również w czynach człowieka i łączoną z dobrem. Wiedza uczniów o wartości piękna wzrastała z wiekiem tylko nieznacznie, płeć i miejsce zamieszkania nie różnicowały badanych. Komizm kojarzono przede wszystkim z czymś, co śmieszy i wywołuje wesołość. Była to wiedza raczej potoczna i nieuporządkowana. 35% badanych niewiele wiedziało na temat pojęcia komizmu lub nie rozumiało jego znaczenia. Wiek, płeć i miejsce zamieszkania okazały się nie różnicować badanych pod względem wypowiedzi na temat komizmu. Najczęstszym sposobem definiowania prawdy przez badanych było przeciwstawianie jej kłamstwu. 55% niewiele wiedziało na temat prawdy. Nie wykazano zależności istotnej statystycznie między wiedzą o prawdzie a wiekiem, płcią i miejscem zamieszkania. Większość badanych gimnazjalistów nie umiała zdefiniować i nie wiedziała, czym jest człowieczeństwo (72%). Wypowiedzi młodzieży były krótkie i często chybione. Pojęcie człowieczeństwa utożsamiano często z pojęciami społeczeństwa, narodu i ludzkości. Stosunkowo nieliczni badani podejmowali próby szerszego przedstawienia wartości człowieczeństwa. |