Celem badania była charakterystyka relacji między przekonaniami i emocjami dotyczącymi matematyki, werbalizowanymi przez uczniów w wieku 14–15 lat, a ich czynnościami natury poznawczej (przejawiającymi się w zachowaniach obserwowalnych). Badanie miało charakter antropomatematyczny. Sformułowano następujące pytania badawcze: Jakie poglądy mają uczniowie 14-, 15-letni na to, czym jest matematyka? Jakie czynności poznawcze podejmują uczniowie w procesie rozwiązywania wybranych zadań matematycznych? Czy zachodzi zgodność werbalizowanych poglądów uczniowskich na naturę matematyki z charakterem wykonywanych w trakcie rozwiązywania zadań czynności? Próba badawcza liczyła siedmiu uczniów; badanie składało się z dwóch etapów: 1) kwestionariuszowego: uczeń wybierał dwa najbliższe sobie stwierdzenia spośród następujących, m.in.: W matematyce chodzi o rozwiązywanie problemów; Matematyka to zbiór faktów do zapamiętania; Matematyka to abstrakcja; Matematyka to pamiętanie reguł; 2) indywidualnego: respondenci rozwiązywali zadania matematyczne (nietypowe). Podczas rozwiązywania zadań przez uczniów zaobserwowano wybór preferencji natury ogólnej, właściwie dwóch rodzajów tych preferencji: algorytmicznego oraz twórczego. Uczniowie – jak się okazało – z reguły mieli ugruntowaną opinię na temat matematyki, ale nie korzystali z takich czynności, które byłyby zgodne z ich postawami. Zgodność między charakterem obserwowanych zachowań poznawczych uczniów a ich wewnętrznymi odczuciami wobec matematyki stwierdzono u czterech uczniów, zgodności nie zauważono u jednej osoby; w dwóch przypadkach zgodność była dyskusyjna. Należy zatem stwierdzić, że traktowanie opinii werbalnej jako wyrażającej uczucia uczniów może nie być miarodajne.