Abstrakt: |
Przedmiotem badania był związek zaburzeń uwagi z niedostosowaniem społecznym. W badaniu uczestniczyło 104 nieletnich w wieku 13 lat; wobec respondentów w 2007 roku zastosowano nadzór kuratorski. Wykonano dwa pomiary, w obu zastosowano skale: zaburzeń uwagi, zachowań agresywnych i zachowań niedostosowanych z Kwestionariusza Zachowań Problemowych (aut. Achenbach). Na podstawie wyników z obu pomiarów z zastosowaniem skali zaburzenia uwagi wyodrębniono trzy grupy nieletnich: z niezmiennym poziomem zaburzeń, z poprawą poziomu zaburzeń, z nasileniem poziomu zaburzeń. Sformułowano następujące pytania badawcze: jaki procent nieletnich otrzymujących nadzór kuratora sądowego uzyskuje przedział kliniczny w zakresie zaburzeń uwagi; czy spadkowi poziomu zaburzeń towarzyszy spadek poziomu zachowań agresywnych i niedostosowanych; czy wzrostowi poziomu zaburzeń zachowania towarzyszy wzrost zachowań agresywnych i niedostosowanych. Założono wstępnie, że spadek zachowań agresywnych i niedostosowanych towarzyszy spadkowi poziomu objawów zaburzeń, a wzrost zachowań agresywnych i niedostosowanych jest związany ze wzrostem poziomu objawów zaburzeń uwagi. Po drugim pomiarze (tzn. po roku nadzoru kuratora sądowego) poziom zaburzeń uwagi poprawił się u 53% badanych, pogorszył u 39%, a pozostał bez zmiany u 8%. W momencie, kiedy respondenci otrzymywali nadzór kuratorski, nie różnili się oni pod względem takich zmiennych jak: zaburzenia uwagi oraz zachowania agresywne czy niedostosowane. Zmienne te natomiast różniły nieletnich po rocznym nadzorze kuratorskim. Na podstawie wyników badania potwierdzono obie hipotezy badawcze – rzeczywiście spadkowi poziomu zaburzeń uwagi towarzyszył spadek poziomu zachowań agresywnych i niedostosowanych, a wzrostowi zaburzeń zachowania – wzrost zachowań agresywnych i niedostosowanych. Na podstawie wyników badania jednak nie można stwierdzić, czy korelacja ta ma charakter przyczynowy. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że zaburzenia uwagi stanowią znaczącą przyczynę zachowań agresywnych i niedostosowanych. |