Celem badania było określenie podmiotowych uwarunkowań działalności innowacyjnej nauczycieli, obejmujących świadomość i myślenie. W badaniu wykorzystano technikę ankiety, którą objęto 400 nauczycieli uczestniczących w pięciu konferencjach organizowanych przez władze oświatowe. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że nauczyciele nie byli na ogół świadomi przyczyn, celu i istoty wprowadzanych przez siebie zmian. Innowacje polegały najczęściej na naśladowaniu, kopiowaniu. Niepełna była również świadomość badanych odnośnie braków przygotowania do działalności innowacyjnej, których to braków poszukiwali przede wszystkim w sobie samych, rzadziej zaś w niedostatkach kształcenia zawodowego. Niska była świadomość badanych w zakresie samorządności, stosunków między uczniami i nauczycielami, oceniania uczniów, swobody i praw uczniów oraz sposobu rozumienia pojęcia innowacji. Wysoka świadomość cechowała badanych w kwestii rzeczywistej funkcji szkoły oraz negatywnego wpływu oceniania nauczycieli na ich działalność innowacyjną. Stwierdzono zależność między samooceną a poziomem świadomości – wysokiej samoocenie towarzyszyła najczęściej niska świadomość. Do ograniczeń myślenia badanych nauczycieli zaliczono schematyzm oraz wpływ oddziaływań administracyjnych – nawet zalecenia i sugestie traktowane były jako zadania do wykonania, co ujawniło się szczególnie na przykładzie oceniania. Myślenie nauczycieli uzależnione było również od tradycji, co wyrażało się m.in. w przywiązaniu do konwencjonalnych rozwiązań organizacyjnych. Kolejny problem, szczególnie zresztą niekorzystny dla działalności innowacyjnej, stanowiło uzależnienie myślenia nauczycieli od samych siebie, tzn. od swoich potrzeb, wyobrażeń, doświadczeń itp. Problem ten pojawił się kilkakrotnie, m.in. w odpowiedziach na pytanie dotyczące najbardziej cenionych cech u własnych uczniów, wśród których znalazły się przede wszystkim pilność i obowiązkowość, na dalszych miejscach – samodzielność i zainteresowania. Częstym zjawiskiem było przeplatanie się myślenia konwencjonalnego z innowacyjnym. Pozytywną właściwością myślenia badanych było nastawienie na uczniów oraz myślenie o szkole w kategoriach wychowawczych.