Abstrakt: |
Celem badania było uchwycenie wpływu chronicznego stresu szkolnego na rozwój fizyczny dzieci niskorosłych. Badaniem objęto 40 dzieci, w tym 26 chłopców i 14 dziewcząt, z prostym niedoborem wzrostu, uczęszczających do szkół masowych i doświadczających niepowodzeń szkolnych. Wszyscy badani znajdowali się pod opieką lekarską i czynnym poradnictwem w Poradni Fizjologii i Zaburzeń Rozwoju Stołecznej Przychodni Medycyny Szkolnej. W badaniu uwzględniono również dwie grupy porównawcze: 1) 17 dzieci niskorosłych (11 chłopców i 6 dziewcząt) uczęszczających do Szkoły Specjalistycznej przy ul. Wokalnej 1 w Warszawie, która zapewniała przyjazne środowisko nauki dla badanych; 2) 32 osób (21 chłopców i 11 dziewcząt) w wieku od 8 do 12 lat będących wychowankami domu dziecka i osiągających dobre wyniki w nauce, lecz z racji pozbawienia środowiska rodzinnego doświadczających długotrwałego stresu. U wszystkich badanych zmierzono wysokość i masę ciała, metodą wywiadu zebrano informacje na temat wykształcenia rodziców, liczby dzieci w rodzinie oraz wyników w nauce. Analiza dokumentów umożliwiła zebranie danych psychologicznych dotyczących analizy i syntezy wzrokowej, koncentracji uwagi oraz pamięci. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że rozwój somatyczny dzieci niskorosłych narażonych na doświadczanie chronicznego stresu szkolnego z powodu niepowodzeń szkolnych był opóźniony nie tylko w stosunku do przeciętnych danych dla rówieśników z Warszawy sprzed 10 lat, lecz także dla niskorosłych uczniów Szkoły Specjalistycznej oraz wychowanków domu dziecka. Warunki socjalno-bytowe dzieci niskorosłych doświadczających stresu nie były na tyle zróżnicowane, by warunkować opóźnienie rozwoju fizycznego tej grupy. Wysoki odsetek rodziców z wyższym wykształceniem oraz niska dzietność powinny były stanowić czynniki wpływające dodatnio na rozwój fizyczny. Niepowodzenia szkolne badanych dzieci dotyczyły najczęściej matematyki (53%), następnie fizyki (30%) i języka polskiego (25%), rzadziej historii i wychowania fizycznego. Wśród problemów towarzyszących uczeniu się wyróżniono brak umiejętności abstrakcyjnego myślenia, wolne tempo pracy, łatwe rezygnowanie z zadania, błędy ortograficzne, brzydki styl pisma, niski poziom słownictwa, trudności w czytaniu ze zrozumieniem. Drugoroczność obejmowała 25% dzieci niskorosłych z niepowodzeniami szkolnymi. Chłopcy osiągali w każdej kategorii wieku wyższy poziom wysokości i masy ciała od dziewczynek, co wiązać można było z większym niepokojem, jaki wzbudzał niski wzrost u chłopców; u dziewcząt odstępstwo od normy w tym zakresie musiało być bardzo duże, by rodzice zdecydowali się na podjęcie jakichś działań. |
Publikacje: |
- Mięsowicz, I., Łuczak, E., Kalkhoff, D. i Tajer, B. (1992). Ocena rozwoju somatycznego dzieci niskorosłych. W: F. Rożnowski (red.), Biologia populacji ludzkich współczesnych i pradziejowych (s. 303-313). Słupsk: WSP.
|