Abstrakt: |
Przedmiotem badania były poziom lęku i depresji u osób uzależnionych od alkoholu oraz jego związek z zasobami osobistymi badanych. Sformułowano następujące pytania badawcze: Jaki jest poziom lęku i depresji u pacjentów uzależnionych od alkoholu, rozpoczynających terapię? Czy między kobietami i mężczyznami oraz osobami, które rozpoczynają terapię po raz pierwszy i po raz kolejny, istnieją różnice w poziomie lęku i depresji na początku terapii? Przebadano łącznie 120 osób, w tym 44 kobiety i 76 mężczyzn, w wieku od 21 do 63 lat. Respondenci odbywali terapię odwykową w Miejskim Ośrodku Profilaktyki i Terapii Uzależnień w Łodzi. 46,2% mężczyzn i 54,5% kobiet (ogółem 49,2%) legitymowało się wykształceniem podstawowym, 40,7% mężczyzn i 36,4% kobiet (ogółem 39,2%) – wykształceniem średnim, a 13,1% mężczyzn i 9,1% kobiet (ogółem 11,6%) – wyższym. 29,2% badanych pozostawało na bezrobociu, 50,8% pracowało zawodowo, 20% otrzymywało rentę albo emeryturę. 15% pacjentów po raz kolejny rozpoczynało terapię odwykową. Wykorzystano następujące narzędzia badawcze: Skalę Lęku i Depresji (Zigmunta i Snaitha), Kwestionariusz Zadowolenia z Życia (Fahrenberga, Myrteka, Schurmachera, Braehlera), Skalę Wsparcia Społecznego (F-Soz), Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES). Wyniki badania wykazały, że w pierwszym tygodniu terapii odwykowej 55% pacjentów uzależnionych od alkoholu charakteryzowało się podwyższonym poziomem lęku, a 32,5% – podwyższonym poziomem depresji. Okazało się ponadto, że większą depresję miały kobiety niż mężczyźni; z kolei wśród samych mężczyzn większy poziom depresji prezentowali ci pacjenci, którzy po raz kolejny znaleźli się na terapii odwykowej. Nie stwierdzono różnic w grupie kobiet przerywających i kończących terapię, natomiast nasilenie lęku i depresji wystąpiło u mężczyzn. Ten czynnik uznano za ryzyko przerwania terapii. Zaobserwowano, że pacjenci z wysokim poziomem lęku i depresji przejawiali niższy poziom poczucia własnej skuteczności, byli również w mniejszym stopniu zadowoleni z życia. Wyniki badania nie potwierdziły korelacji między lękiem i depresją a wsparciem społecznym u osób uzależnionych od alkoholu, uczestniczących w terapii uzależnienia. |