Abstrakt: |
Badanie zrealizowano w ramach programu Socrates – Action 6.1 Observation and Innovation. W projekcie brali udział partnerzy z Niemiec, Hiszpanii, Polski, Bułgarii i Rumunii. Celem badawczym projektu była diagnoza postaw i ocena systemu edukacji zawodowej z perspektywy młodzieży, nauczycieli, dyrektorów szkół oraz pracowników instytucji nadzorujących. Badaniem objęto reprezentatywną próbę przedstawicieli kuratoriów oświaty zajmujących się ponadgimnazjalnym szkolnictwem zawodowym (17), uczniów (256), nauczycieli (245) i dyrektorów szkół (53), część pytań skierowano też bezpośrednio do pracodawców zatrudniających absolwentów szkół zawodowych (248). Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że opinie i oceny badanych na temat szkół zawodowych były rezultatem dwóch procesów: reformy szkolnictwa zawodowego, która spowodowała trudności finansowe placówek, pogorszyła sytuację zawodową nauczycieli zawodu i zadecydowała tym samym o braku systemów motywacyjnych, perspektywy rozwoju zawodowego oraz o słabej infrastrukturze szkół uniemożliwiającej modernizację programu nauczania odpowiadającego potrzebom przedsiębiorców; dewaluacji pracy na stanowiskach wykwalifikowanych robotników prowadzącej do dewaluacji szkół zawodowych i ich uczniów. Rezultatem pierwszego procesu było nastawienie kształcenia zawodowego na podstawowe i ogólne umiejętności zawodowe uczniów, które miałyby zostać dostosowane do potrzeb konkretnych pracodawców. Powodowało to konflikt interesów między szkołami zawodowymi a pracodawcami, gdyż ci ostatni oczekiwali absolwentów gotowych do zatrudnienia bez konieczności dodatkowego szkolenia. Dyrektorzy i nauczyciele zgodnie twierdzili, że w procesie konsultacji reformy ich zdanie nie było brane pod uwagę. Znaczenie drugiego procesu potwierdzały opinie nauczycieli szkół zawodowych o negatywnej selekcji do tych placówek. Zjawisko to wystąpiło nie tylko w Polsce, lecz także we wszystkich badanych krajach (oprócz Niemiec). Problemy adaptacyjne zasadniczego szkolnictwa zawodowego, pojawiające się w wypowiedziach badanych, były efektem małej elastyczności systemu, przez którą reforma, zanim zdążyła przynieść pozytywne rezultaty, zaczęła wywoływać kolejne trudności dla tego typu szkół. |
Publikacje: |
- Pietrzak, E., Sołtys, A. i Zasada, L. (2008). Wyniki badań przeprowadzonych w Polsce realizowanych w ramach projektu Red Aris – Learning Difficulties and Educational Failure on Vetproject. Przegląd Badań Edukacyjnych, 1(6), 51-58.
|