Abstrakt: |
Celem badania było określenie zależności między poziomem agresji a poczuciem lęku u ofiar przemocy domowej. Badaniem objęto 51 wychowanków sześciu domów dziecka w Łodzi (29 dziewcząt i 22 chłopców) w wieku 16-19 lat (średnia wieku: 17,3 lat). Dobór respondentów miał charakter celowy – badaniem objęto jedynie osoby, które doświadczyły przemocy fizycznej i psychicznej w rodzinie oraz których rodzice zostali pozbawieni lub mieli ograniczoną władzę rodzicielską z powodu stosowania przemocy wobec dziecka. W doborze próby posłużono się wywiadami przeprowadzonymi na potrzeby sądu rodzinnego oraz dokumentacją medyczną. Poziom agresji dzieci zmierzono za pomocą Inwentarza Psychologicznego Syndromu Agresji (IPSA) autorstwa Z.B. Gasia, a nasilenie lęku – za pomocą Inwentarza Stanu i Cechy Lęku (ISCL) autorstwa C.D. Spielbergera i K. Wiśniewskiego. Analiza wyników badania pozwoliła stwierdzić, że ofiary przemocy w rodzinie przejawiały stosunkowo wysoki poziom agresji oraz przeciętną umiejętność kontroli zachowań agresywnych. Badani cechowali się skłonnością do pierwotnych form rozładowywania napięcia emocjonalnego, które są charakterystyczne raczej dla dzieci w młodszym wieku i obejmują wysoki poziom samoagresji, agresji fizycznej i agresji pośredniej. Respondentów cechował ponadto wyższy poziom lęku jako cechy (średnia zbliżona do górnej granicy wyników przeciętnych) niż lęku jako stanu (średnia zbliżona do dolnej granicy wyników przeciętnych). Problem utrwalonego lęku dotyczył 40% badanych. Ponad 1/4 dzieci odbierała sytuację badania jako zagrażającą. Stwierdzono statystycznie istotną zależność między poziomem agresji a lękiem – im wyższy był poziom agresji, tym silniejsze ujawniało się poczucie lęku, szczególnie lęku jako cechy. |