Abstrakt: |
Badanie miało na celu poznanie opinii nauczycieli liceów ogólnokształcących na temat „przyrody” jako przedmiotu nauczania treści wysoko zintegrowanych przede wszystkim w zakresie specyfiki metodycznej. Badanie zostało przeprowadzone w Krakowie oraz województwie małopolskim. Próbę badawczą stanowiła grupa 41 nauczycieli biologii szkół ponadgimnazjalnych, których poproszono o wypełnienie ankiety składającej się z siedmiu pytań dotyczących oceny problematyki zajęć z „przyrody” pod względem użyteczności do poprawnego rozumienia zjawisk przyrodniczych przez uczniów oraz do rozwijania ich zainteresowań. W wyniku badania stwierdzono, że nauczyciele za najbardziej przydatne do prawidłowej interpretacji funkcjonowania w środowisku uznali tematy: Współczesna diagnostyka i medycyna; Energia – od słońca do żarówki oraz Barwy i zapachy świata. Za najmniej przydatny wątek w tym zakresie respondenci uznali Historię myśli naukowej (wyboru dokonywano spośród następujących: Metoda naukowa i wyjaśnienie świata; Wielcy rewolucjoniści nauki; Dylematy moralne w nauce; Nauka i pseudonauka; Nauka w mediach; Nauka w komputerze; Polscy badacze i ich odkrycia; Wynalazki, które zmieniły świat; Światło i obraz; Sport; Technologie współczesne i przyszłości; Współczesna diagnostyka i medycyna; Śmiech i płacz; Piękno i uroda; Zdrowie; Największe i najmniejsze). Wykazano, że zdaniem badanych do rozbudzania zainteresowań przyrodniczych uczniów najbardziej wartościowe mogą okazać się zajęcia dotyczące Współczesnej diagnostyki i medycyny; Wynalazków, które zmieniły świat oraz Nauki w komputerze. Natomiast Historia myśli naukowej, według nauczycieli, będzie aktywizować uczniów w najmniejszym stopniu. Do najbardziej przydatnych rozwiązań metodycznych w nauczaniu przyrody respondenci zaliczyli prezentacje multimedialne, zajęcia terenowe oraz metodę projektu. Analiza wyników badania wykazała, że głównymi oczekiwaniami efektów realizacji przedmiotu „przyroda” były: skonsolidowanie wiedzy uczniów z różnych dziedzin; wpływ na prawidłową interpretację zjawisk przyrodniczych przez uczniów; wzrost zainteresowania uczniów naukami przyrodniczymi. Za największe zagrożenia uznano: brak odpowiednich środków dydaktycznych i zaplecza technicznego do realizacji tego przedmiotu; brak motywacji uczniów do uczenia się przedmiotu uzupełniającego; niedostateczną wiedzę nauczycieli. Największymi obawami nauczycieli okazały się: problemy organizacyjne dotyczące zajęć terenowych, duży wkład pracy w przygotowanie lekcji, brak odpowiednich podstaw metodycznych oraz zbyt mały wymiar czasu na realizację treści zajęć. |