Abstrakt: |
Przedmiot badania stanowiło rozumienie przez uczniów gimnazjum pojęcia ekologia. Analiza wypowiedzi badanych miała posłużyć do podjęcia odpowiednich działań zapobiegających ewentualnym nadużyciom i nieprawidłowemu pojmowaniu tego terminu. Badaniem objęto 96 uczniów z pierwszych klas gimnazjum o różnym profilu w szkole mieszczącej się w średniej wielkości mieście. Za odpowiedź modelową na pytanie, czym jest ekologia, przyjęto definicję: nauka, która bada związki między różnymi organizmami oraz między organizmami a środowiskiem (zaczerpniętą z podręcznika do biologii do klasy trzeciej gimnazjum A. Szlachetko, D. Szlachetko i P. Rutkowskiego, wyd. Rożak). Wśród wszystkich odpowiedzi udzielonych przez uczniów jedynie trzy były prawidłowe (m.in. Jest to nauka o organizmach żywych i ich kontakcie ze środowiskiem, w którym żyją); 26 uczniów identyfikowało ekologię z ochroną środowiska (Jest to dziedzina, w której ludzie zajmują się ekologią, czyli zajmują się ochroną środowiska przed zanieczyszczaniem go, niszczeniem dzikich śmietnisk); 27 – z przyrodą (Są to zjawiska przyrodnicze. Ekologia jest to inaczej nasza przyroda. Mówi nam o jej dbaniu); 24 – z dbaniem o środowisko i jego czystość (Dbanie o przyrodę i niezanieczyszczanie powietrza różnymi gazami); ośmiu – z nauką zajmującą się odpadami i „sprzątaniem świata” (To nauka o czystości); czterech uczniów kojarzyło ekologię ze zdrowymi lub nieszkodliwymi produktami (Jest to coś, co nie wytwarza barwników, nie jest chemią, dzięki ekologicznym opakowaniom po np. sokach jesteśmy pewni, że nie zagrażają one zdrowiu); cztery osoby nie udzieliły żadnej odpowiedzi. W wyniku badania potwierdzono hipotezę o błędnym rozumieniu i nadinterpretowaniu pojęcia ekologia. Większość badanych wiązała ten termin z ochroną środowiska, utożsamiając ekologię ze zbieraniem śmieci czy tworzeniem parków narodowych. Na podstawie odpowiedzi uczniów sformułowano postulat o skorygowaniu niewłaściwie funkcjonującego pojęcia ekologii przede wszystkim na podstawie wyjaśnienia relacji ekologii z ochroną środowiska. |
Publikacje: |
- Gabriel, A., Bronowicki, L., Całko, A. i Gałęski, A. (2007). Jak uczniowie gimnazjum rozumieją pojęcie „ekologia”. Edukacja Przyrodnicza w Szkole Podstawowej, 1-2, 31-40.
|