Abstrakt: |
Celem badania było ustalenie stanu wiedzy nauczycieli na temat realizacji idei szkoły jako organizacji uczącej się. Analizę danych przeprowadzono na podstawie ankiet wypełnionych przez 129 nauczycieli uczących w szkołach podstawowych i gimnazjum (ze względu na brak znaczących różnic w opiniach badanych opis wyników nie został zróżnicowany ze względu na typ szkoły). Stwierdzono, że większość ankietowanych znała definicję szkoły jako organizacji uczącej się. 15% wybrało definicję opisującą szkołę jako instytucję, w której uczą się wszyscy nauczyciele; 29% wskazało odpowiedź definiującą ideę szkoły uczącej się jako organizacji dbającej o szkolenie pracowników. Pozostałe osoby wybrały znaczenie optymalne, tzn. określenie szkoły jako instytucji zdolnej do samopoznania, która potrafi zdiagnozować własne problemy i próbuje je rozwiązać oraz dąży do wprowadzania zmian mających na celu osiągnięcie większej efektywności. Do najważniejszych wskaźników szkoły uczącej się badani zaliczyli uczenie się indywidualne (58,9%), autorefleksję i samoocenę (51,2%), współpracę pracowników (46,5%) oraz uczenie się zbiorowe (33,3%). Jako nieważne wskazano uczenie się okazjonalne (68,2%), orientację na przedsiębiorstwo (29,5%), współzawodnictwo pracowników (28,7%) oraz wprowadzanie zmian (29,5%). Badaną grupę charakteryzowało uczestnictwo w różnorodnych formach doskonalenia i kształcenia (ze względu na własne ambicje oraz potrzeby szkoły). Większość nauczycieli deklarowała, że zdobywaną w ten sposób wiedzę wykorzystuje do podniesienia jakości swojej pracy (41%); 25% sporadycznie wprowadzało nowe elementy; 26% stale dążyło do posługiwania się nowym zasobem wiedzy, jedynie 8% badanych wskazało, że nie korzystają z nowo poznanych informacji. W wyniku badania wykazano, że nauczyciele poprawnie definiują ideę szkoły uczącej się, jednak nie zawsze wypełniają jej założenia. Sformułowano postulat częstszego inicjowania uczenia się na poziomie zespołowym oraz wprowadzania innowacji w pracy pedagogicznej. |