Abstrakt: |
Badanie miało na celu poznanie warunków codziennego życia dzieci mieszkających na wsi w gminie Barciany w województwie warmińsko-mazurskim. Przeprowadzono 102 wywiady z dziećmi w wieku 5-10 lat. Gmina Barciany należy do najuboższych gmin wiejskich w Polsce. Głównym pracodawcą do początku lat 90. były Państwowe Gospodarstwa Rolne. Prywatyzacja pozostawiła wielu niewykwalifikowanych pracowników bez pracy, którzy do teraz pozostają bezrobotni. 55% rodziców badanych dzieci było bez pracy, 15% stanowili drobni rolnicy, 20% pracownicy o niskich kwalifikacjach, 10% pracownicy wykwalifikowani. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że obiektywne problemy napotykane przez dzieci to: trudna sytuacja materialna rodziny, pomaganie rodzicom w pracy, długie oczekiwanie na dojazd do szkoły, brak podręczników, utrudniony dostęp do oferty kulturalnej i rekreacyjno-edukacyjnej czy wykluczenie cyfrowe. 30% dzieci miało komputer w domu, 7%: komputer podłączony do internetu (TIK), nie były postrzegane przez dzieci jako ważne utrudnienie, o ile rodzice, nauczyciele, sołtysi i inne osoby z ich otoczenia wspierały je w radzeniu sobie z tymi problemami. Dzieci takie przejawiały wysoki poziom optymizmu, zachowywały się zadaniowo, wykazywały wysoki poziom samodzielności i zaradności. W sytuacji, gdy dorośli nie wspierali aktywnie dzieci, te postrzegały swoją sytuację przez pryzmat sytuacji rówieśników, porównując się często do nich i czując się wykluczone czy pominięte. Porównywaniu się często towarzyszył wstyd, czasami złość czy gniew. Dzieci oczekiwały najczęściej pomocy w zapewnieniu rzeczy potrzebnych w szkole (książki, pomoce szkolne) oraz w organizowaniu czasu wolnego. Wśród prostych działań rozwiązujących część problemów badanych zanotowano: dowożenie książek z gminnej biblioteki do świetlic wiejskich przez osoby z lokalnego stowarzyszenia, organizowanie „objazdowych” zajęć z instruktorami Gminnego Ośrodka Kultury w szkołach i świetlicach, wspólne malowanie płotu oddzielającego plac zabaw od ulicy. |