Abstrakt: |
Przedmiot badania stanowiło znalezienie odpowiedzi na pytanie: Jakie kary i nagrody stosują rodzice w wychowaniu swoich dzieci? Badaniem objęto 240 rodziców mieszkających w województwie śląskim (91,7% badanych wywodziło się z rodzin pełnych; 8,3% – niepełnych; dzieci badanych były w wieku sześciu lat). Zgodnie z uzyskanymi odpowiedziami najczęściej stosowaną karą przez respondentów okazał się zakaz oglądania programów telewizyjnych (140 wskazań), w następnej kolejności: zakaz wychodzenie na podwórko (50), upomnienie (40), mały klaps (30), zakaz gry na komputerze (30), zakaz wyjścia do kolegi (20) oraz brak słodyczy (10). Wśród reakcji dzieci na zadaną karę badani najczęściej wymieniali: płacz (90), obrażanie się (80), pokorę (50), smutek (40), agresję (30) i bunt (20). W wyniku badania stwierdzono, że spora część rodziców karała w gniewie (24% odpowiedzi ze wskaźnikiem „tak” oraz 38% – „zdarza się”). Na podstawie zebranego materiału okazało się, że najczęściej stosowanym przez badanych rodzajem nagrody była pochwała (160), następnie zabawki i upominki (100), słodycze (80), spełnienie życzeń (20) oraz zachęta (20). Wśród reakcji dzieci zauważanych przez rodziców najczęściej wymieniano: zadowolenie (140) (innymi były: radość – 80, podziękowanie – 70, duma – 20). Zaobserwowano przeświadczenie rodziców o większej skuteczności w procesie wychowawczym nagrody niż kary. Respondenci zapytani o dominujące środki wychowawcze w ponad połowie wskazali nagrody (62,5%); brak jednoznacznej odpowiedzi cechował 25% badanych; jedynie 12,5% wskazało karę. |