Abstrakt: |
Przedmiot badania stanowiła diagnoza stanu wiedzy dzieci w wieku od czterech do 12 lat na temat funkcjonowania banków. W badaniu posłużono się wywiadem częściowo strukturalizowanym, zawierającym m.in. pytania o to, czym jest bank, skąd w bankach biorą się pieniądze, czym jest oprocentowanie, w jaki sposób banki zarabiają oraz jaka jest różnica między kredytem w banku a pożyczeniem pieniędzy od innych ludzi. Analiza badawcza opierała się na 96 zrealizowanych wywiadach z udziałem dzieci pochodzących z miejscowości różnych wielkości (Warszawa, Lublin, Gostynin) oraz uczęszczających do różnych ośrodków edukacyjnych (państwowych i prywatnych). W wyniku badania wyodrębniono trzy grupy wiekowe pod względem prezentowanej wiedzy dotyczącej banków: przedszkolaki, uczniowie klas I-III szkoły podstawowej, uczniowie klas IV-VI. Wykazano, że najmłodsi badani znali termin bank – rozumieli go jako magiczne miejsce, gdzie produkuje się pieniądze, które z kolei są dla wszystkich dostępne. Najmłodsi badani nie rozróżniali wypłacania pieniędzy z bankomatu od kredytu, który był opisywany jako bezzwrotna pożyczka. Na podstawie odpowiedzi uczniów nauczania zintegrowanego, stwierdzono, że w okolicach siódmego roku następuje powiązanie faktu posiadania pieniędzy z zarabianiem. Badani z tej grupy wiekowej potrafili wymienić także więcej funkcji spełnianych przez bank – poza zapewnianiem bezpieczeństwa wskazywali takie możliwości jak dokonywanie opłat za pośrednictwem banku, zakładanie lokat, zaciąganie kredytów. Odpowiedzi uczniów wykazały jednak brak świadomości oprocentowania kredytu i wysokości kwoty, którą należy zwrócić bankowi (w opinii dzieci spłata kredytu polegała na oddaniu takiej samej ilości pieniędzy, jaką się pożyczyło). Jak wykazano, dzieci z ostatniej grupy wiekowej cechowała największa wiedza na temat bankowości. Badani byli świadomi istnienia różnych banków, jednak nadal według większości banki służyły przede wszystkim do przechowywania pieniędzy (z możliwością ich pomnażania). Wśród starszych badanych również zaobserwowano brak znajomości realnych konsekwencji zaciągania kredytów, chociaż uczniowie ci zdawali już sobie sprawę z konieczności oddania większej sumy. |