Abstrakt: |
Celem badania było określenie preferencji młodzieży gimnazjalnej w zakresie form kontaktu, stopnia powszechności i intensywności komunikacji pośredniej; próbowano również scharakteryzować język stosowany podczas komunikacji wirtualnej (TIK). Badanie przeprowadzono w dwóch etapach: sondaż diagnostyczny z wykorzystaniem techniki ankiety wśród 689 uczniów klas drugich śląskich gimnazjów (375 dziewcząt i 314 chłopców); kontynuacja czynności badawczych w wyłonionej reprezentatywnej grupie 150 uczniów z wykorzystaniem wywiadu z uczniami, analizy dokumentów oraz rozmowy z wychowawcami uczniów; równolegle prowadzono ukrytą obserwację zachowań werbalnych wśród losowo wybranych nastolatków komunikujących się na czatach, forach internetowych i za pośrednictwem komunikatorów internetowych. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić powszechność komunikacji tekstowej wśród młodzieży, głównie za pośrednictwem SMS-ów i komunikatorów internetowych. Połowa badanych korzysta z SMS-ów, co trzeci używa do komunikacji internetu. Najczęściej kontaktowano się z przyjaciółmi i znajomymi oraz rodzicami. Przeciętnie wysyłano około sześciu SMS-ów dziennie, z komunikatorów internetowych (najczęściej Gadu-Gadu) korzystano od godziny do trzech dziennie. Odpowiedzi badanych na temat treści komunikatów ujawniły, że obie formy stanowiły raczej sposób podtrzymywania więzi społecznych niż środek przekazywania i pozyskiwania informacji. Anonimowość tego rodzaju komunikacji sprzyjała zachowaniom agresywnym w postaci wyzwisk, prześladowania czy szantażowania, których ofiarami były częściej dziewczęta niż chłopcy. Około jednej trzeciej badanych pozyskiwało za pośrednictwem internetu (głównie czatów internetowych) nowych znajomych. 79% badanych uważało, że internauci mogą stanowić źródło informacji i że mogliby liczyć na ich pomoc, w tym w rozwiązywaniu problemów życiowych (31%). Język, którym młodzież posługiwała się w komunikacji internetowej czy SMS-owej, cechował się zwięzłością – stosowaniem skrótów i elementów pisma symbolicznego (np. zw – zaraz wracam, cu – see you, ang. do zobaczenia). Często pojawiały się także anglicyzmy (np. pliska – proszę, lookać – patrzeć). Stosowano różne formy zapisu wyrazów (np. wielka litera w środku – kOchAm cię). Powszechne były również brak znaków diakrytycznych oraz popełnianie, często celowo, błędów ortograficznych. Język młodzieżowy był ponadto bogaty w wulgaryzmy, często służące wyrażeniu pozytywnej opinii. Analiza zależności między korzystaniem z wymienionych form komunikacji a ocenami szkolnymi ujawniła niższe kompetencje językowe młodzieży korzystającej z komunikacji tekstowej, co wyrażało się w ocenach z języka polskiego. |