Abstrakt: |
Badanie miało na celu diagnozę przyczyn ucieczek wychowanków z młodzieżowych ośrodków wychowawczych (MOW). Objęto nim 22 wychowawców jednego z ośrodków. Badani wymienili następujące przyczyny ucieczek wychowanków w okresie adaptacji (przebywających w placówce krócej niż trzy miesiące): lęk przed nową sytuacją, informacje o sytuacji w MOW pozyskane od osób trzecich, tęsknota za domem, poczucie wyobcowania, trudności z przystosowaniem się do nakładanych w ośrodku ograniczeń, sprawy do załatwienia w środowisku rówieśniczym, nowe obowiązki budzące lęk przed porażką. Wśród przyczyn ucieczek wychowanków przebywających w ośrodku dłużej niż trzy miesiące wymieniono: potrzebę zaistnienia w nowej grupie, otrzymanie informacji o jakimś zdarzeniu w domu rodzinnym lub w środowisku rówieśniczym, silną identyfikację ze środowiskiem rówieśniczym w miejscu zamieszkania, napięcia związane z relacją z dziewczyną, konflikty z innymi wychowankami, niestabilną sytuację rodzinną, chęć dokonania przestępstwa, konflikty z wychowawcami, naruszenie regulaminu MOW i obawa przed konsekwencjami. Zdaniem badanych wychowawców młodzież planująca ucieczkę wyróżniała się zwykle nadmierną małomównością lub gadatliwością (zajmowanie uwagi wychowawcy pozornie ważnym tematem). Wychowankowie zapewniali również, że nie uciekną, lub mówili wprost, że to zrobią (często w formie żartu). Podejmowali także rozmowy o domu rodzinnym (wcześniej niepodejmowane), pytali wychowawcę o sposób postępowania z osobą, która ucieka z MOW, rozmawiali z osobami znanymi ze swojego miejsca zamieszkania, pytali o drogę na dworzec PKP, podejmowali temat ucieczki z innymi wychowankami, wypowiadali komunikaty w rodzaju dłużej tu nie wytrzymam, nie chcę tu być. Wśród zachowań wskazujących na przygotowywanie ucieczki wychowawcy wymienili: nadmierne zaangażowanie w wykonywanie swoich obowiązków; ubieranie się w sposób nieadekwatny do temperatury; zgłaszanie chęci wyniesienia śmieci o niestandardowej porze lub posprzątania terenu otaczającego placówkę; sprawdzanie rozkładu jazdy pociągów w internecie; wyrażanie chęci pilnego kontaktu z pielęgniarką, pracownikiem socjalnym, psychologiem, pedagogiem; wyrażanie chęci skorzystania z telefonu o niestandardowej porze; wyrażanie chęci wejścia do kuchni między posiłkami, zbieranie pieniędzy, przygotowanie najpotrzebniejszych rzeczy i trzymanie ich w szafce, niezdejmowanie obuwia w budynku MOW, izolowanie się od grupy, częste zgłaszanie pilnej potrzeby wyjścia (np. do sklepu). |