Abstrakt: |
Przedmiotem badania były działania podejmowane przez wychowawców Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego (MOW) nr 1 w Malborku mające na celu przygotowanie wychowanków do opuszczenia ośrodka i prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Badaniem objęto 22 wychowawców, w tym sześć kobiet i 16 mężczyzn. Większość badanych mieściła się w przedziale wiekowym 35-44 lata, ich staż pracy wynosił najczęściej od 11 do 20 lat. W badaniu posłużono się kwestionariuszem własnej konstrukcji. Wśród stosowanych przez wychowawców metod dominował wpływ osobisty, czyli oddziaływanie poprzez własne zachowania (19 osób). Na kolejnym miejscu znalazło się organizowanie doświadczeń (13). Badani współpracowali z psychologiem, pedagogiem i pracownikiem socjalnym, a także z rodzinami wychowanków (18). Najczęściej dostrzegano potrzebę współpracy z rodziną podopiecznych, następnie pracy terapeutycznej z wychowankami, wyrównywania braków edukacyjnych, integracji wychowanków z młodzieżą ze szkół masowych oraz pozyskiwania uprawnień zawodowych. 14 wychowawców stwierdziło, że możliwe jest prawidłowe funkcjonowanie ich podopiecznych po opuszczeniu MOW, nikt jednak nie wskazał, że szanse te są wysokie, nikt też nie stwierdził, że w ogóle ich nie ma. W odczuciu badanych wychowankowie często żywią obawy i doświadczają poczucia zagrożenia w związku z powrotem do swojego środowiska. Wiązało się to z lękiem związanym z powrotem do grupy rówieśniczej, obaw co do możliwości znalezienia pracy oraz utratą pewnego rodzaju porządku panującego w ośrodku, który zapewniał im poczucie bezpieczeństwa. Lęk nieletnich wiązał się również z możliwością kontynuowania nauki. Część respondentów stwierdziła, że niektórzy wychowankowie utożsamiają powrót z odzyskaniem wolności, przy czym nisko oceniali wtedy aspiracje edukacyjne i plany wychowanków oraz ich deklaracje o poprawie zachowania. Wśród najczęstszych powodów niepowodzenia po opuszczeniu MOW wychowawcy wymienili trudną sytuację rodzinną nieletniego, brak zmian w środowisku rodzinnym, demoralizujący wpływ kolegów, brak współpracy lub utrudnioną współpracę rodzin wychowanków z kadrą MOW oraz przejawy patologii w środowisku rodzinnym. Zdaniem wychowawców największy wpływ na powodzenie procesu readaptacji młodzieży miała sytuacja rodzinna (16), możliwość uzyskania pomocy i wsparcia od instytucji społecznych (14) oraz nastawienie i gotowość kadry pedagogicznej do pracy z wychowankami (12). |