Abstrakt: |
Celem badania było udzielenie odpowiedzi na pytanie: Jakie są i z czego wynikają problemy edukacyjne seniorów na Górnym Śląsku oraz jaki mają związek z poczuciem sensu życia? Badanie miało charakter jakościowy, wykorzystano w nim metodę indywidualnych przypadków, którą objęto sześć osób urodzonych na Górnym Śląsku przed drugą wojną światową. Badanie przeprowadzono w Katowicach. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że podejmowanie przez seniorów jakiejkolwiek aktywności zgodnej z osobistymi potrzebami, w tym edukacyjnej, było skuteczną metodą niwelowania poczucia osamotnienia, przy czym nie zawsze wpływała ona na budowanie ich osobowości. Badani nie zawsze kojarzyli własną edukację z nadawaniem sensu swojemu życiu, co interpretować można było jako bierność intelektualną. Ogólnie rzecz biorąc, stan motywacji do edukacji badanych osób był niezadowalający. Tradycyjne wzorce rodziny pielęgnowane na Śląsku powodowały, że to kobiety-seniorki angażowały się w sprawy rodzinne, w tym szczególnie dorosłych dzieci, które stały się dla badanych ważniejsze od ich własnego zdrowia psychofizycznego i intelektualnego. Wynaradawianie Polaków przez władze hitlerowskie i zakładanie w czasie wojny jedynie szkół zawodowych przygotowujących do pracy w przemyśle ciężkim oraz zły stan szkolnictwa po drugiej wojnie światowej skutkowały niską motywacją edukacyjną osób starszych na tych terenach. Inkluzja osób starszych z Górnego Śląska, satysfakcjonująca z punktu widzenia gerontologicznego, mogła mieć zatem miejsce jedynie w przypadku permanentnego przygotowywania do starości. Oprócz istniejących instytucji kształcenia dla seniorów wskazane by było organizowanie na osiedlach mieszkaniowych różnorodnych instytucjonalnych form kształcenia, które docierałyby również do osób w średniej starości. |