Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu odpowiedzi na następujące pytania: Czy zachowania dyrektywne rodziców są błędem, tzn. czy przynoszą negatywne skutki dla rozwoju dziecka? Czy dyrektywność agresywna rzeczywiście jest implikowana przez trudność wychowawczą? Założono, że dyrektywność rodziców nie wpływa negatywnie na rozwój dziecka; powiązano niekorzystne oddziaływanie bardziej z rodzajem dyrektywności. W toku badania weryfikacji poddano hipotezy szczegółowe: H1: W grupie rodziców dzieci „grzecznych” wyniki w dyrektywności ogólnej będą wyższe. H2: Wskaźniki dyrektywności „serdecznej” będą wyższe w grupie rodziców dzieci „grzecznych”, natomiast w grupie rodziców dzieci „trudnych” wyższe będą wskaźniki dyrektywności agresywnej. H3: W obydwu grupach rodziców wraz ze wzrostem trudności wychowawczej rodzica wzrastać będzie poziom zachowań dyrektywnie agresywnych. Próbę badawczą stanowiła grupa 204 rodziców dzieci w wieku od czterech do sześciu lat, które uczęszczały do przedszkoli zlokalizowanych w Legionowie, Zegrzu, Piastowie, Częstochowie, Krakowie oraz Warszawie (w tym 13 grup sześciolatków, 13 grup pięciolatków, 10 grup czterolatków). Średnia wieku dorosłych wyniosła 35 lat, wykształceniem zasadniczym legitymowało się siedmiu mężczyzn i cztery kobiety, średnim – 32 mężczyzn i 40 kobiet, wyższym – 49 mężczyzn i 64 kobiety. Do zebrania materiału badawczego zastosowano ankietę autorstwa E. Dryll (do pomiaru trudności wychowawczej); kwestionariusz DAiS (za pomocą którego zmierzono poziom dyrektywności) oraz skalę akceptacji kontroli rodzicielskiej. Wśród wypełnionych ankiet znalazło się po 51 kwestionariuszy matek i ojców dzieci grzecznych oraz po 51 kwestionariuszy matek i ojców dzieci trudnych. W wyniku przeprowadzonego badania dowiedziono, że dyrektywność sama w sobie nie jest związana z niepowodzeniem wychowawczym, ale raczej jej rodzaje. Wykazano ponadto, że rodzice dzieci grzecznych stosowali więcej dyrektyw. Na podstawie uzyskanego materiału zanotowano także różnice w rodzaju stosowanej dyrektywności przez rodziców dzieci grzecznych i trudnych. Pierwsi stosowali styl serdeczny, natomiast drudzy mieszali styl serdeczny i agresywny. Otrzymane wyniki pozwoliły również częściowo potwierdzić hipotezę o trudności wychowawczej implikującej błąd wychowawczy. Okazało się, że wraz ze wzrostem trudności wychowawczej wzrastała dyrektywność agresywna oraz spadała dyrektywność serdeczna, jednak dotyczyło to jedynie grupy rodziców dzieci trudnych. |