Badanie przeprowadzono w celu weryfikacji założeń o związku częstości przejawiania zachowań antyspołecznych z preferowanym przez szkołę modelem wychowawczym. Próbę badawczą stanowili uczniowie i nauczyciele placówek trzech poziomów edukacji – podstawowego, gimnazjalnego i ponadgimnazjalnego. Badaniem objęto szkoły różniące się statutowymi celami wychowawczymi: społeczne (założenia wspólnotowe); prywatne (założenia kolektywistyczne); terapeutyczne (założenia indywidualistyczne); publiczne (utylitarne, niewyraziste założenia wychowawcze). Liczbę potencjalnie obserwowanych osób oceniono na 633 uczniów i 10 nauczycieli. Obserwacje prowadzono w czasie dwóch przerw – długiej (20 minut) oraz krótkiej (10 minut). Do zebrania materiału badawczego zastosowano arkusz obserwacji zachowań uczniów, opracowany w oparciu o arkusz zachowań agresywnych stosowany w Metodzie TZA, oraz kwestionariusz rozmowy standaryzowanej z pedagogiem szkolnym. W wyniku przeprowadzonego badania wykazano, że niezależnie od typu deklarowanego systemu wychowawczego oraz obecności dyżurujących nauczycieli we wszystkich szkołach występowały zachowania naruszające granice norm społecznych. Dzięki analizie jakościowej odnotowano różnice w aktywności uczniów różnych typów szkół. Stwierdzono, że w szkołach alternatywnych najczęstszymi przejawami zachowań antyspołecznych było narzekanie i krzyczenie, natomiast w szkołach publicznych dodatkowo przeklinanie. Zaobserwowano także różnice w sposobie wykorzystania ośmieszania i gróźb, których uczniowie szkół publicznych używali wobec siebie. Natomiast w szkołach alternatywnych o charakterze kolektywistycznym były one stosowane przez nauczycieli jako forma dyscyplinowania. Dodatkowo stwierdzono, że dzieci i młodzież ze szkół alternatywnych charakteryzowały się mniejszą agresywnością (34) niż dzieci ze szkół o niewyrazistym celu wychowawczym (78). Ponadto wykazano różnice w wychowawczych działaniach nauczycieli pracujących w odmiennych typach szkół. Pedagodzy w placówkach o niewyrazistych założeniach przede wszystkim skupiali się na korygowaniu zachowań uczniów, natomiast w szkołach alternatywnych zaobserwowano tendencje do pogłębiania relacji między uczniami a nauczycielami oraz skupienie na pracy indywidualnej.