Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu diagnozy środowiska rodzinnego dzieci przebywających na ulicy. Do zebrania materiału badawczego zastosowano metodę indywidualnych przypadków, technikę obserwacji oraz technikę wywiadu. Terenem badania były okolice Dworca Centralnego w Warszawie, natomiast próbę badawczą stanowiło 20 dzieci (10 chłopców oraz 10 dziewcząt, w wieku od 12 do 17 lat), które spełniały kryteria wymienione w definicji Rady Europy opisującej dzieci ulicy. Założono, że na decyzję dzieci o pobycie w środowisku ulicznym wpływa dysfunkcjonalne środowisko rodzinne. Dodatkowo sformułowano następujące problemy badawcze: Jak struktura rodziny wpływa na jej funkcjonowanie? Jak warunki socjalno-bytowe mogą wpływać na funkcjonowanie rodziny? Jaki jest stosunek dzieci ulicy do rodziców i rodzeństwa? Jak były zaspokajane potrzeby w rodzinach? Czy patologie w życiu rodzinnym mają wpływ na ucieczki z domu? 45% badanych pochodziło z rodzin niepełnych, 30% – z rodzin zrekonstruowanych, natomiast 25% dzieci było wychowywanych przez obojga rodziców. Zgodnie z odpowiedziami respondentów 75% matek i 65% ojców pozostawało bez stałego zatrudnienia. Jedynie 5% respondentów posiadało własny pokój; zadowalające warunki mieszkaniowe, tzn. kącik przystosowany do potrzeb dziecka, miało zaledwie 20% badanych, z kolei 75% nie posiadało własnego miejsca do odrabiania lekcji, zabawy i wypoczynku. Młodzież zapytana o stosunki pomiędzy rodzicami w przeważającej większości oceniła je jako destruktywne (95%). Uzyskany materiał ujawnił, że 25% respondentów miało obojętny stosunek do rodziny, a negatywny aż 75%. Odpowiedzi dotyczące relacji z ojcem wykazały, że wsparcie odnajdywało w nim jedynie 5% młodzieży, 75% miało negatywny stosunek, a 20% – obojętny. W przypadku matek 60% badanych określiło swoje relacje jako negatywne, 15% jako pozytywne, a 25% – obojętne. Niemal połowa respondentów więzi z rodzeństwem oceniła jako pozytywne (40%), obojętne – 35%, a negatywne – 25%. Dodatkowo wykazano, że potrzeba przynależności nie była zaspokojona u 70% młodzieży, potrzeba akceptacji u 80%, a bezpieczeństwa u 85%. |