Abstrakt: |
Celem badania była charakterystyka sytuacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością na zajęciach wychowania fizycznego. Respondentów (nauczycieli WF-u) poproszono o określenie typowych trudności w trakcie realizacji lekcji wychowania fizycznego z uczniami niepełnosprawnymi, ocenę organizacji i jakości funkcjonowania klas integracyjnych oraz określenie możliwości i form aktywności ruchowej dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością. Do zebrania materiału wykorzystano kwestionariusz ankiety dla nauczycieli oraz indeks pytań wykorzystanych w wywiadzie z pedagogiem szkolnym. Badanie przeprowadzono w Szkole Podstawowej nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi w Jeleniej Górze. Do badanej szkoły przyjmowani byli uczniowie ze wszystkimi rodzajami niepełnosprawności, oprócz głębokiego upośledzenia intelektualnego; preferowano uczniów z niepełnosprawnością ruchową. Każdy uczeń miał możliwość realizowania autorskiego, zindywidualizowanego programu nauczania, także programów terapeutycznych. W trakcie badania do szkoły uczęszczali uczniowie z uszkodzeniami sensorycznymi (wzroku, słuchu), z uszkodzeniami motorycznymi (ortopedycznymi, mózgowym porażeniem dziecięcym, zaburzeniami ruchowymi), z upośledzeniem lekkim i umiarkowanym, z zaburzeniami komunikacji językowej, z zaburzeniami emocjonalnymi i zachowania (ADHD, zespół Aspergera), ze specyficznymi trudnościami w nauce (np. epilepsja, niedostosowanie społeczne). Respondenci zauważyli, że niepełnosprawni uczniowie najchętniej uczestniczą w zajęciach, w których organizowane są zabawy i gry oparte na współzawodnictwie. Realizacja określonych ćwiczeń ruchowych w przypadku uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wymaga stałej obecności nauczyciela. Nauczyciele wychowania fizycznego deklarowali, że starają się obniżać wymagania wobec niepełnosprawnych uczniów, dostosowywać kryteria oceny do indywidualnych możliwości osób niepełnosprawnych, co niejednokrotnie nie zaspokaja potrzeb i oczekiwań uczniów i rodziców. Okazało się, że nauczyciele WF-u dość ambiwalentnie podchodzą do idei integracji w szkole. Doceniają kształcenie w uczniach postaw tolerancyjnych dzięki obecności w klasach osób niepełnosprawnych, jednak zwracają uwagę także na wzrost konfliktów, obniżanie poziomu nauczania itp. Do trudności w realizowaniu programu nauczania wychowania fizycznego w klasach integracyjnych nauczyciele zaliczyli: brak odpowiedniego sprzętu sportowego, niemożność zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim uczniom, poczucie zaniedbywania zdrowych uczniów, problemy z przygotowaniem ćwiczeń dopasowanych do charakteru upośledzenia. |
Publikacje: |
- Bartusiak, I., Nowak, A. i Drzewiecka, I. (2010). Sytuacja dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością na zajęciach wychowania fizycznego. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 30, 218-223.
|