Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu diagnozy poziomu wybranych zachowań prospołecznych (współdziałania i udzielania pomocy) u dzieci w przedszkolach masowych i integracyjnych. Problemy badawcze sformułowano w następujących pytaniach: Jaka jest gotowość do zachowań prospołecznych mierzona poziomem zauważenia problemu innej osoby? Jaki jest poziom współdziałania i udzielania pomocy jako efekt współodczuwania i opiekuńczości w sytuacjach deklaratywnych i rzeczywistych? Do zebrania materiału badawczego zastosowano test rysunkowy (posłużono się czterema rysunkami przedstawiającymi sytuacje, które wymagały zachowań prospołecznych) oraz obserwacje dzieci w trakcie aktywności przedszkolnych (tj. ubierania się, spożywania posiłków, mycia oraz zabaw swobodnych i zajęć zorganizowanych). Badaniem objęto 50 sześciolatków z przedszkola masowego (grupa M) oraz 50 dzieci z placówek integracyjnych (grupa I). W wyniku przeprowadzonego testu wykazano, że w grupie I więcej dzieci (83%) – chociaż różnice nie były istotne – udzielało pomocy samodzielnie niż w grupie M (81%). W grupie I odnotowano także więcej sposobów rozwiązania problemu przy pomocy kogoś innego (12%) niż w grupie M (8%). Zauważono, że wszyscy badani w sytuacji, gdy nie wiedzieli jak rozwiązać problem, woleli skorzystać z pomocy osób trzecich, niż nie zrobić nic. Na podstawie obserwacji zwrócono uwagę na bardzo duże nastawienie na samodzielność w przedszkolach integracyjnych, co było widoczne np. podczas mycia rąk, kiedy odnotowano w grupie M (24,2%) więcej zachowań prospołecznych (m.in. pomoc w odkręceniu wody, podawaniu mydła czy sięganiu po ręcznik) niż w grupie I (19,6%). Z kolei w trakcie zajęć zarówno zorganizowanych, jak i swobodnych więcej zachowań prospołecznych zaobserwowano w grupie I (56,7% i 53,5%) niż grupie M (43,3% i 46,5%). |