Celem badania było określenie roli położenia społecznego oraz płci jako wyznaczników szans edukacyjnych we współczesnym systemie edukacyjnym w Polsce. Badanie zrealizowano wśród uczniów ostatnich klas białostockich szkół maturalnych. Posłużono się metodą wywiadów audytoryjnych z zastosowaniem kwestionariusza ankiety. W próbie znalazło się 12 z 19 liceów ogólnokształcących, trzy z dziewięciu liceów profilowanych oraz pięć z 16 techników. Łącznie przebadano 1142 uczniów. Za wskaźnik pochodzenia społecznego uznano wykształcenie obojga rodziców. Analizę prowadzono z perspektywy horyzontalnej z uwzględnieniem podziałów przy „wejściu” do typu szkoły oraz selekcji międzyprofilowych i międzyszkolnych. Postawiono hipotezę, zgodnie z którą boom edukacyjny zbiega się z zaostrzeniem selekcji poziomych. Wyniki badania pozwoliły potwierdzić przewidywania badaczki, zgodnie z którymi dostęp do szkół, szczególnie liceów, pomimo danych urzędowych świadczących o jego demokratyzacji, nie jest wolny od mechanizmów reprodukcji. Licea stanowiły dla klasy wyższej miejsce odtwarzania statusu społecznego, lecz nie wszystkie i nie na wszystkich kierunkach kształcenia. Uczniowie o wyższym statusie społecznym nie uczęszczali do tych samych szkół ani nie uczyli się na tych samych profilach co osoby ze środowisk defaworyzowanych. Elity preferowały najbardziej nauki ścisłe, najmniej zaś humanistyczne. Z kolei młodzież dopiero awansująca preferowała mniej elitarne, lecz bezpieczniejsze wykształcenie. Można zatem stwierdzić, że profile humanistyczne uległy deklasacji, a przyszła inteligencja wybrała ścieżkę rozwoju charakterystyczną dla zachodniej klasy średniej, szczególnie opłacalną w kontekście gospodarki opartej na wiedzy. Nie oznacza to, że nie funkcjonowały prestiżowe szkoły kształcące w kierunkach humanistycznych – również na tym polu zaobserwowano coraz silniejszą segmentację przejawiającą się w podziale na szkoły lepsze i gorsze. Zatarciu uległy za to różnice między typami szkół. Niektóre z badanych liceów pod względem jakości kształcenia i prestiżu dyplomu prezentowały poziom szkoły technicznej.