Cele badania: zaprezentowanie organizacji i przebiegu egzaminu gimnazjalnego, w tym charakterystyka narzędzi egzaminacyjnych, prezentacja danych statystycznych dotyczących egzaminu (w tym wyników uczniów i szkół, z uwzględnieniem opanowania sprawdzanych umiejętności), przedstawienie wniosków z przeprowadzonego egzaminu. Powszechny i obowiązkowy egzamin gimnazjalny, jako część zewnętrznego systemu oceniania, składał się z trzech części: humanistycznej, matematyczno-przyrodniczej i z języka obcego nowożytnego (od 2009 roku). Egzamin miał na celu m.in. sprawdzenie opanowania umiejętności i wiadomości określonych w standardach wymagań egzaminacyjnych, wpływanie na proces nauczania – uczenia się poprzez dostarczenie informacji zwrotnej na temat jakości kształcenia, dostarczenie zobiektywizowanej, porównywalnej informacji o osiągnięciach szkolnych uczniów gimnazjów (wykorzystywanej np. podczas rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych). Średni wynik części humanistycznej był nastepujący: 31,7 pkt (na 50 możliwych); średni wynik części matematyczno-przyrodniczej wynosił 26,04 pkt (na 50 możliwych). W części językowej uczniowie zdawali egzamin z jednego z sześciu języków: angielskiego (średni wynik: 30,63 pkt), niemieckiego (średni wynik: 33,03 pkt), rosyjskiego (średni wynik: 33,32 pkt), francuskiego (średni wynik: 34,14 pkt), hiszpańskiego (średni wynik: 34,89 pkt), i włoskiego (średni wynik: 39,56 pkt). Do egzaminu 22 i 23 kwietnia 2009 roku przystąpiło ponad 462 tys. uczniów w ok. 7 tys. szkół. Arkusze egzaminacyjne zostały sprawdzone i ocenione na przełomie kwietnia i maja przez egzaminatorów Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych. Szczegółowe wyniki egzaminu przesłano do szkół przed zakończeniem roku szkolnego. Sprawozdanie z egzaminu zostały opracowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną i upublicznione w czerwcu 2009 roku. W celu bardziej miarodajnego porównania wyników całej populacji zdających spośród różnych skal znormalizowanych wykorzystanych w pomiarze dydaktycznym badacze wybrali dziewięciostopniową skalę staninową.