Abstrakt: |
Celem badania była charakterystyka poziomu agresywności osób wykolejonych społecznie, przebywających w zakładach karnych. Sformułowano następujące pytanie szczegółowe: czy występują, a jeśli tak, to jakie różnice między poziomem agresywności osób skazanych za: kradzież, znęcanie i morderstwo lub pobicie ze skutkiem śmiertelnym. Do badanej próby badawczej zakwalifikowano łącznie 90 osób, w tym 30 skazanych za kradzież (I), 30 za znęcanie się (II) i 30 za morderstwo albo pobicie ze skutkiem śmiertelnym (III). Osoby uznane za wykolejone społecznie przebywały w Zakładzie Karnym w Łodzi (mężczyźni) oraz w Zakładzie Karnym w Krzywańcu (kobiety). Do grupy trzeciej i czwartej włączono badanych nieprzejawiających oznak wykolejenia społecznego (dobór losowy). Respondenci byli w wieku od 19 do 63 lat, większość przed 36. rokiem życia (76%). Do zebrania materiału wykorzystano Inwentarz Psychologiczny Syndromu Agresji IPSA II Z.B. Gasia. Wśród osób przebywających w zakładach karnych wykształcenie niepełne podstawowe miało 6,7% badanych z grupy I i 3,3% z grupy II; podstawowe – 13,3% I, 26,7% II i 13,3% III; gimnazjalne – 13,3% I, 3,3% II, 13,3% III, zawodowe – 26,7% I, 46,7% II, 43,3% III; średnie – 33,3% I, 23,3% II, 23,3% III; wyższe – 6,7% I, 3,3% III. Niski ogólny poziom agresji ujawniało 36,7% badanych z grupy I, 3,3% z grupy II; średni – 23,3% I, 23,3% II, 13,3% III, wysoki – 40% I, 73,3% II i 86,7% III. W porównaniu z osobami niewykolejonymi społecznie mężczyźni i kobiety przebywający w zakładach karnych prezentowali wyższy poziom agresji fizycznej, samoagresji fizycznej, ukrytej, zewnętrznej i globalnej, odwetu i wrogości wobec otoczenia. Karani mężczyźni w porównaniu z kobietami osiągnęli wyższe wyniki w zakresie samoagresji emocjonalnej, a kobiety – w porównaniu z mężczyznami – w zakresie nieuświadomionych skłonności agresywnych, wrogości wobec otoczenia, agresji przemieszczonej, ukrytej, pośredniej, fizycznej, słownej i globalnej. |