Abstrakt: |
Celem badania było określenie związku między doświadczaną emocjonalnością a natężeniem i ukierunkowaniem zachowań agresywnych u młodzieży. Badaniem objęto 147 uczniów liceum ogólnokształcącego w Oświęcimiu z siedmiu klas o profilach: dziennikarskim, europejskim, informatycznym i językowym. Wśród badanych znalazło się 60 chłopców i 87 dziewcząt; 66 uczniów klas drugich i 81 uczniów klas trzecich. W badaniu wykorzystano następujące narzędzia: Inwentarz Psychologiczny Syndromu Agresji (IPSA) Z. Gasia, Realność Uczuć (RU-04) K. Mudynia, The 10-Item Big Five Inventory (BFI-10) B. Rammstedt. Wyniki badania pozwoliły potwierdzić hipotezę dotyczącą współwystępowania określonych tendencji agresywnych z poszczególnymi profilami afektywno-emocjonalnymi w całej grupie badanych. Korelacje między czynnikami RU-04 a wskaźnikami IPSA były zazwyczaj dość niskie, choć niektóre przyjmowały wysoki poziom istotności. Zależności te wskazywały na adekwatne powiązanie grup uczuć z określonymi postawami życiowymi wobec siebie i innych ludzi. Potwierdzały również istotny związek między skłonnością badanych do przeżywania określonych uczuć a przejawianymi przez nich tendencjami agresywnymi. Oprócz uczuć łatwych do przewidzenia, czyli wrogości, nienawiści czy pogardy, związane z agresywnymi zachowaniami były również duma, nieufność, obojętność i znudzenie. Wśród negatywnych korelatów agresji znalazły się z kolei: poczucie bezpieczeństwa, zaufanie, poczucie odpowiedzialności, życzliwość i spokój wewnętrzny. Interesującym wynikiem było to, że przy uwzględnieniu łącznych wyników grupy jedynie czynnik obejmujący uczucia takie jak troskliwość, poczucie bezpieczeństwa, życzliwość, poczucie odpowiedzialności korelował negatywnie ze wszystkimi wskaźnikami agresji i jednocześnie pozytywnie ze wskaźnikiem kontroli. Zatem skłonność do przeżywania tych uczuć, wiążąca się z pozytywną postawą wobec siebie i świata, była powiązana z niskim poziomem tendencji agresywnych i wysoką kontrolą agresywnych emocji. W przypadku kwestionariusza BFI-10 stwierdzono duże zróżnicowanie korelacji ze względu na płeć badaych. Ugodowość w grupie chłopców współwystępowała z podwyższeniem emocjonalności pozytywnej, a u dziewcząt – z obniżeniem emocjonalności negatywnej. Agresja ukryta korelowała u dziewcząt z sumiennością i stabilnością emocjonalną, a u chłopców jedynie z sumiennością. |