Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w celu analizy samodzielnej nieprofesjonalnej rehabilitacji w formie wprowadzania adaptacji usprawniających wykonywanie czynności czytania przez osoby starsze. W badaniu wzięło udział 75 niezrehabilitowanych niewidomych i słabowidzących osób; w tym 40 z przychodni okulistycznej w Radomiu oraz 35, którzy uczestniczyli w turnusie rehabilitacyjnym dla osób ociemniałych zorganizowanym przez Polski Związek Niewidomych. Do zebrania materiału badawczego zastosowano wywiad, w którym pytania miały formę otwartą. Na podstawie otrzymanych danych stwierdzono, że w przypadku czytania zdecydowanie najczęściej wymienianą trudnością była męczliwość oczu dotycząca ponad połowy badanych i charakteryzująca się bólem głowy, zachodzeniem mgły na oczy, ich swędzeniem i bólem, łzawieniem, pieczeniem, kłuciem, dwojeniem lub zamazywaniem obrazu. Wśród pozostałych trudności doznawanych podczas czytania wymieniano także: problemy z odczytaniem drobnego druku (16 osób); zniekształcone, niewyraźne widzenie liter (12 osób), dłuższy niż przeciętnie czas wykonywania czynności (7 osób), niemożność odczytania niewyraźnego, małokontrastowego druku (7 osób), trudność rozumienia czytanego tekstu (5 osób), męczliwość i ból całego ciała (4 osoby) czy problemy ze składaniem odczytywanych liter w wyrazy (3 osoby). Do najczęściej stosowanych podczas czytania adaptacji funkcjonalnych zaliczono korzystanie z okularów do bliży (40 osób), w dalszej kolejności m.in.: posługiwanie lupą (25 osób), preferencję światła dziennego lub unikanie światła jarzeniowego (8 osób), słuchanie książek mówionych (siedem osób), używanie dodatkowego sztucznego oświetlenia (7 osób), wybieranie krótkich tekstów (5 osób) czy samodzielne zwiększanie kontrastu (4 osoby). Z kolei podczas pisania męczliwości oczu doświadczało 24 respondentów, trudności w utrzymaniu poziomej linii pisania 20, problemów w zakresie czytelności i estetyki pisma 19. Spośród adaptacji funkcjonalnych stosowanych podczas pisania najwięcej osób wskazywało na korzystanie z okularów do bliży (40 wskazań); 25 badanych korzystało z lupy. |