Abstrakt: |
Przedmiot badań stanowiła dysleksja u dzieci uzdolnionych muzycznie, analizowano m.in. przyczyny i skutki tego typy zaburzeń oraz to, w jaki sposób wypływają na naukę i życie. Sformułowano następujące pytania szczegółowe: Czy u dzieci uzdolnionych muzycznie i uczęszczających do szkoły muzycznej dysleksja występuje tak samo często jak u dzieci bez uzdolnień artystycznych? Czy fakt, że dziecko oprócz tekstu pisanego alfabetem pracuje także z zapisem muzycznym, ma jakiekolwiek znaczenie? Czy należy z takimi dziećmi pracować w taki sam sposób, czy stosować też inne metody? W kontekście powyższych pytań założono, że dysleksja wpływa na pracę z zapisem nutowym (m.in. ogranicza możliwość zapisania struktury melodyczno-rytmicznej czy rozpoznawania gam i tonacji). Sformułowano również hipotezę o związku zdolności muzycznych i przebiegu dysleksji. Założono, że dysleksja z jednej strony przebiega w łagodniejszy sposób, z drugiej zaś może potęgować problemy emocjonalne u dzieci uzdolnionych (w związku z ich większą wrażliwością). Badanie prowadzono w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej pierwszego stopnia im. Stanisława Moniuszki w Warszawie i objęto nim dwóch uczniów z klasy szóstej oraz jedną uczennicę z klasy piątej. Do zebrania materiału badawczego zastosowano metodę indywidualnych przypadków oraz technikę analizy dokumentów osobistych, wywiady z nauczycielami, a także obserwację. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono, że przyczyną występowania dysleksji u dzieci uzdolnionych artystycznie mogą być zaburzenia na poziomie struktur ośrodkowego układu nerwowego, niedostatki aparatu ruchowego lub ociężałe działanie ośrodka ruchu. Na podstawie obserwacji potwierdzono, że metody stosowane w terapii dzieci nieuzdolnionych przynoszą pozytywne rezultaty również w przypadku uczniów uzdolnionych muzycznie. Odnotowano jednak szybszy tryb pracy z dziećmi uzdolnionymi, wykazywały one także większy zasób wiadomości i nie miały problemów z zapamiętywaniem przekazywanych im informacji. Jednocześnie potwierdzono hipotezy o łagodniejszym przebiegu dysleksji oraz jej wpływu na pracę z zapisem nutowym (stwierdzono problemy m.in. z odczytywaniem tekstu muzycznego w innym kluczu niż wiolinowym, prawidłowym określaniem kierunku linii melodycznej czy rozróżnianiem liczby dźwięków we współbrzmieniach). |