Abstrakt: |
Badanie miało na celu analizę warunków ekonomiczno-materialnych szkoły, zapewniających realizację zadań organizacyjnych i opiekuńczych w kontekście reformy obniżającej wiek szkolny. Diagnozę przeprowadzono we wszystkich zielonogórskich szkołach podstawowych z wyłączeniem dwóch szkół społecznych i jednej specjalnej. Ankiety wysłano do 13 dyrektorów szkół, otrzymano 10 odpowiedzi. Kwestionariusz zawierał pytania dotyczące organizacji edukacji oraz zadań opiekuńczych szkoły, w tym organizacji posiłków, łazienek, rekreacji na świeżym powietrzu, świetlic szkolnych czy finansowania. Oprócz tego przeprowadzono również analizę nowej podstawy programowej pod kątem warunków merytorycznych, zapewniających realizację zadań edukacyjnych. W analizie tej uwzględniono cele kształcenia, treści kształcenia, integrację w edukacji, ocenianie, podręczniki szkolne i przygotowanie nauczycieli. Zdaniem większości dyrektorów wprowadzenie dzieci sześcioletnich do szkół będzie wymagać wydłużenia czasu pracy i przyczyni się do występowania dwuzmianowości, która z kolei znacząco pogarsza warunki pracy dla uczących się i nauczycieli, redukuje zajęcia pozalekcyjne, umożliwia profilowanie pomieszczeń oraz jest jednym z czynników wywołującym nierówności edukacyjne. W wyniku badania stwierdzono również, że szkoły zielonogórskie nie spełniały standardów pozwalających na opiekę nad dziećmi sześcioletnimi w szkole. Przyczyniały się do tego masowość i sformalizowanie szkoły, przepełnione świetlice, krótkie przerwy, brak innych posiłków, brak toalet odpowiednich dla małych dzieci itp. Niewielkie wsparcie finansowe dla reformy ze strony MEN uznano za czynnik dodatkowo zwiększający nierówności edukacyjne – gminy biedne, najczęściej wiejskie i popegeerowskie nie będą mogły pomóc swoim szkołom w przygotowaniu się do reformy, z kolei sytuacja w gminach miejskich i bogatszych będzie wyglądała znacznie lepiej. Analiza podstawy programowej z wykorzystaniem teorii poznawczej J. Piageta, poznawczo-kulturowej J. Brunera, historyczno-kulturowej L. Wygowskiego oraz teorii odtwarzania kultury B. Bernsteina również doprowadziła badaczkę do negatywnej oceny nowej koncepcji kształcenia na poziomie wczesnoszkolnym. |