Tytuł badania: |
Poziom wypalenia zawodowego nauczycieli a adekwatność oceniania osiągnięć szkolnych uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych na etapie nauczania zintegrowanego |
Instytucja: |
|
Data: |
[2005] |
Badacz: |
Iwona Chrzanowska, Joanna Milczarek |
Abstrakt: |
Celem badania było określenie związku między poziomem wypalenia zawodowego nauczycieli a adekwatnością oceniania osiągnięć szkolnych uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych na etapie nauczania zintegrowanego. W ramach badania próbowano scharakteryzować rozmiary zjawiska wypalenia zawodowego wśród nauczycieli, określić strukturę wypalenia oraz różnice poziomu i struktury wypalenia wśród nauczycieli z obu typów szkół (ogólnodostępna szkoła podstawowa, specjalne szkoły podstawowe dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim). Sformułowano następujące hipotezy badawcze: nie istnieją różnice pomiędzy nauczycielami nauczania zintegrowanego szkół podstawowych ogólnodostępnych i specjalnych dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim w zakresie wskaźnika globalnego wypalenia; nie istnieją różnice pomiędzy nauczycielami obu typów szkół w poziomie wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i zaangażowania osobistego; adekwatność oceniania osiągnięć uczniów z języka polskiego jest zależna od struktury i poziomu wypalenia nauczycieli w obu typach placówek. Im mniej wypalony nauczyciel, tym bardziej adekwatna ewaluacja; adekwatność oceniania osiągnięć uczniów z matematyki jest zależna od struktury i poziomu wypalenia nauczycieli w obu typach placówek. Im mniej wypalony nauczyciel, tym bardziej adekwatna ewaluacja. W badaniu wzięło udział łącznie 60 nauczycieli – 30 z ogólnodostępnej szkoły podstawowej i 30 ze szkoły specjalnej dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim. Poziom wypalenia zawodowego zmierzono za pomocą kwestionariusza MBI Christiny Maslach. Posłużono się także testem osiągnięć szkolnych, którym objęto 780 uczniów z klas I-III szkoły podstawowej, 601 ze szkół ogólnodostępnych i 179 ze szkół specjalnych. Wysoki poziom wypalenia zawodowego prezentowało po 13% nauczycieli z obu typów szkół. Niski poziom dotyczył 23% nauczycieli ze szkół specjalnych i 17% z ogólnodostępnych, a średni poziom – 64% respondentów ze szkół specjalnych i 70% z ogólnodostępnych. Na podstawie wyników sformułowano wniosek, że nauczyciele nauczania zintegrowanego znajdują się w grupie ryzyka osób zagrożonych wypaleniem zawodowym. Ponadto zauważono u badanych nauczycieli wysoki i średni stopnień depersonalizacji, który może wpływać ujemnie na ocenianie osiągnięć uczniów i przedmiotowe traktowanie wychowanków. Okazało się, że nauczyciele z obu typów szkół o wysokim poziomie wypalenia zawodowego lepiej wartościują wyniki w zakresie języka polskiego i matematyki. |
Autorskie słowa kluczowe: |
wypalenie zawodowe, osiągnięcia szkolne |
Author's Keywords: |
job burnout, school achievements |
Deskryptory TESE: |
specjalne potrzeby edukacyjne, niekorzystne położenie, nauczyciel, relacja nauczyciel – uczeń, ocenianie, osobowość, krytycyzm, uczeń |
TESE descriptors: |
special educational needs, disadvantaged background, teacher, teacher-student relation, marking, personality, critical sense, pupil |
Publikacje: |
- Chrzanowska, I. i Milczarek, J. (2005). Poziom wypalenia zawodowego nauczycieli a adekwatność oceniania osiągnięć szkolnych uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych na etapie nauczania zintegrowanego. Ruch Pedagogiczny, 3/4, 31-46.
|