Badanie przeprowadzono w celu odpowiedzi na pytanie, czy i w jaki sposób deklarowany system wartości przyszłych nauczycieli warunkuje ich wyobrażenie o roli nauczyciela jako przekaziciela i interpretatora wartości. Ponadto sformułowano m.in. następujące pytania szczegółowe: Jakie wartości dominują w deklarowanym systemie wartości przyszłych nauczycieli? Jaka jest struktura tego systemu wartości? Jakie czynniki w opinii przyszłych nauczycieli odegrały decydującą rolę w kształtowaniu się ich systemu wartości? Do zebrania materiału badawczego zastosowano autorski kwestionariusz Nauczyciele a system wartości skonstruowany pod kierunkiem L. Dyczewskiego. Próbę badawczą stanowili wszyscy studenci studiów dziennych czwartego roku specjalizacji nauczycielskiej Uniwersytetu w Białymstoku (w tym kierunków: pedagogika wczesnoszkolna, filologia polska, filologia rosyjska, historia, biologia, chemia, matematyka, fizyka). Ogółem w badaniu wzięło udział 295 studentów. Zdaniem prawie wszystkich ankietowanych nauczyciel powinien być przekazicielem wartości. Respondenci wśród czynników pomagających pedagogowi interpretować wartości najczęściej wskazywali odpowiedni poziom wykształcenia i wiedzy, uznawanie i realizowanie preferowanych wartości, walory osobowe, warsztat dydaktyczny. Za czynniki utrudniające najczęściej uznawano niewłaściwy kontakt z uczniami, życie osobiste, niedoskonały system szkolnictwa, wielość i wieloznaczność wartości występujących w społeczeństwie, niekorzystną sytuację w kraju. Analiza zgromadzonego materiału pozwoliła potwierdzić hipotezę zakładającą, że system wartości badanych ukształtowany został pod wpływem rodziny (w mniejszym stopniu Kościoła, szkoły czy kręgów koleżeńskich). Nie potwierdzono założenia o mieszanej strukturze systemu wartości, w której dominowałyby wartości hedonistyczne, materialne i witalne. Ponadto wykazano, że w opinii badanych w szkolnym procesie nauczania i wychowania przede wszystkim powinno się przekazywać wartości poznawcze (wartości etyczne znalazły się na drugim miejscu).